Aktualizacja analiz porównawczych

Wyniki przedmiotowej analizy służą do weryfikacji uzyskanej ceny transferowej, która może być wyrażona również w formie odpowiednio wybranego wskaźnika finansowego, z wynikami przeprowadzonej analizy, najczęściej z przedziałem międzykwartylowym.

 Zgodnie z treścią art. 11r ustawy o CIT, analiza porównawcza podlega aktualizacji:

• nie rzadziej niż co trzy lata (standardowy okres aktualizacji) lub
• częściej – w przypadku wystąpienia istotnych zmian otoczenia ekonomicznego.

Przepisy dopuszczają możliwość aktualizacji analizy co trzy lata, jednak czy takie podejście zawsze się sprawdzi? Potencjalną wadą przyjęcia tego podejścia może być nieadekwatność wyników analizy na moment jej przeprowadzenia, w odniesieniu do faktycznie występujących warunków ekonomicznych w późniejszym okresie wykorzystania analizy, co może prowadzić do odchyleń względem aktualnych danych rynkowych. Podobna sytuacja może mieć miejsce w przypadku, gdy sporządzona analiza porównawcza nie odzwierciedla rzeczywistego przebiegu transakcji, wynikającego ze zmian, do których mogło dojść na przestrzeni lat. 

W jaki sposób zweryfikować aktualność analizy przed upływem okresu trzech lat?
 

Na konieczność aktualizacji analiz porównawczej przed upływem okresu trzech lat mogą wpływać m.in. następujące okoliczności:

Wewnętrzne:

• zmiana rzeczywistego przebiegu transakcji (w tym pełnionych funkcji, angażowanych aktywów oraz ponoszonych obszarów ryzyka) – tzw. accurate delineation of the transaction,
• zmiana modelu cen transferowych / polityki cen transferowych,
• różnice pomiędzy rzeczywistym przebiegiem transakcji a zapisami umownymi lub postanowieniami wewnętrznych procedur/polityk.

Zewnętrzne:

• istotne zmiany w otoczeniu ekonomicznym, które w znaczącym stopniu wpływają na analizę danych porównawczych, mogą wynikać m.in. z: kryzysów finansowych, ogólnoświatowych pandemii, inflacji, wzrostu cen surowców lub energii, istotnych przemian w branżach wynikających z globalnych i lokalnych regulacji oraz postępującej robotyzacji. Jak pokazuje praktyka, przedsiębiorstwa działające w różnych branżach w ostatnich latach są wystawione na niespodziewane czynniki ekonomiczne, które znacząco wpływają na osiągane przez nie wyniki finansowe (zarówno pozytywnie jak i negatywnie).

Biorąc pod uwagę dynamicznie zmieniającą się sytuację w otoczeniu ekonomicznym, warto regularnie monitorować i analizować wpływ tych zmian na transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi. Dla zobrazowania potencjalnego wpływu zmian w otoczeniu gospodarczym na poniższym wykresie zilustrowano zmiany wartości przedziału międzykwartylowego analizy porównawczej dla podmiotu produkcyjnego z branży automotive na przestrzeni lat, przy zachowaniu analogicznej próby podmiotów. W przedmiotowym przypadku podatnik był narażony na stosowanie nierynkowej polityki cen transferowych, tj. odstającej od aktualnej sytuacji na rynku, z uwagi na nieprzeanalizowanie trendów rynkowych oraz niedokonanie aktualizacji analizy. Warto jednak pamiętać, że w zależności od branży lub jej segmentu, zarówno trend jak i dynamika jego zmian mogą się różnić, czy być zupełnie odwrotne.

W przypadku transakcji finansowych fluktuacje na rynkach finansowych, obejmujące również wahania stóp procentowych, mogą być podstawą do przeprowadzenia aktualizacji analizy częściej niż co trzy lata.

Warto mieć również na uwadze, że, wyniki analizy mogą sugerować konieczność zmiany oprocentowania, gdy zaktualizowana analiza porównawcza wskazuje, że oprocentowanie nie mieści się w przedziale międzykwartylowym, mimo że pierwotna analiza potwierdzała jego rynkowość na moment udzielenia finansowania. Zważywszy w szczególności na instrumenty długoterminowe, kwestia konieczności aktualizacji analiz może być przedmiotem dyskusji. Zachęcamy do zapoznania się z naszym alertem, w którym komentujemy niedawno wydaną interpretację indywidualną w tym zakresie. W alercie poruszamy tematykę długoterminowego charakteru pożyczki pomiędzy podmiotami powiązanymi, który zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nie zwalnia z obowiązku aktualizacji analiz porównawczych.

Mając na uwadze powyższe, przeprowadzanie regularnych aktualizacji danych finansowych podmiotów wykorzystywanych w analizach może być odpowiedzią na zmieniające się w ostatnich latach otoczenie ekonomiczne. Może się to natomiast przekładać na zmianę rynkowych realiów, do których historycznie ustalone założenia rozliczeń w transakcjach kontrolowanych mogą się zdezaktualizować.

Wsparcie Deloitte w przygotowaniu analiz i aktualizacji analiz danych porównawczych
 

Posiadamy doświadczenie w przygotowywaniu i aktualizacji zróżnicowanych analiz, obejmujących takie obszary aktywności gospodarczej jak: produkcja, dystrybucja, licencje, gwarancje, usługi. Sporządzamy także rozbudowane analizy dla transakcji finansowych.

Przeprowadzamy rocznie około 1 000 projektów związanych z przygotowaniem analiz porównawczych mających na celu weryfikację rynkowości transakcji zawieranych przez naszych klientów. Korzystamy z baz danych powszechnie akceptowanych przez organy – nasze analizy były weryfikowane podczas postępowań kontrolnych jak i podczas postępowań o wydanie uprzedniego porozumienia cenowego (APA).

Po więcej informacji, zapraszamy do kontaktu bezpośredniego.

Współautorka artykułu: Anna Błażkiewicz - Tax Senior Consultant w zespole Cen Transferowych