Het voedselsysteem is een van de belangrijkste aanjagers van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen en is verantwoordelijk voor ongeveer 27% van de totale uitstoot van alle sectoren. Ongeveer twee derde van alle voedselgerelateerde broeikasgasemissies komt voor rekening van de landbouw-, bosbouw- en landgebruiksector, terwijl het resterende derde afkomstig is van verwerking, vervoer en verpakking. De veehouderij stoot 45% van alle methaanemissies in de wereld uit en meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen zijn verantwoordelijk voor 80% van alle uitstoot van lachgas. Dit maakt duidelijk dat het realiseren van de duurzaamheidsdoelstellingen zoals besproken op de COP26 sterk zal afhangen van de transformatie van de voedingssector. Het doel is om de landbouw van een koolstofbron naar een koolstofput te verplaatsen en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.
Het grootste deel van de koolstof- en duurzaamheidseffecten vindt echter plaats in de vroege stadia van de voedselvoorzieningsketen. Consumenten, merken en retailers hebben hier vaak weinig direct zicht of controle over.
Hoewel sommige retailers en merken in staat en actief zijn om controle uit te oefenen, is het een uitdaging om boeren en andere leveranciers de nodige investeringen te laten doen om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Doorgaans hebben boeren beperkte financiële prikkels om dit te doen, omdat dit hun toch al zeer kleine operationele marges zou schaden.
Met een gezonde bodem kunnen we meer koolstof uit de lucht halen, wat op zijn beurt een impact heeft op de klimaatverandering door de uitstoot van landbouwgrond te verlagen. Het is voor boeren niet gemakkelijk om over te stappen naar een nieuw systeem en daarom hebben we een programma ontwikkeld om hen te helpen.
Stefania Daniolos
Strategy & Innovation Manager bij Deloitte
Het mag geen verrassing zijn dat onze huidige manier van voedsel produceren noch duurzaam noch gezond is. We moeten afstappen van ons conventionele landbouwsysteem - een systeem dat traditioneel, lineair en degeneratief is en een negatieve impact heeft op het milieu. In plaats daarvan moeten we evolueren naar een regeneratief landbouwsysteem. Een systeem dat een netto positieve impact zal hebben op het ecosysteem.
Deloitte hebben onlangs samen met een van onze agri-klanten een programma opgezet dat boeren helpt bij de overgang naar zo'n regeneratief systeem. Een duurzaam systeem, gericht op het vergroten en herstellen van de bodemgezondheid, bodemveerkracht en biodiversiteit door het toepassen van verschillende regeneratieve praktijken, zoals het diversifiëren van vruchtwisseling, het toepassen van permanente bodembedekkers, het minimaliseren van grondbewerking, het verminderen van kunstmest, het verbeteren van het water- en irrigatiebeheer en het gebruik van geïntegreerde vee- en begrazingssystemen. Een van de grote voordelen van deze inspanning is dat we met een gezonde bodem meer koolstof uit de lucht kunnen halen, wat op zijn beurt een impact heeft op de klimaatverandering door de uitstoot van landbouwgrond te verlagen. Ons programma omvat verschillende producten en oplossingen om boeren te helpen bij de overgang naar verbeterde duurzaamheid. Door hen oplossingen te bieden die de gezondheid van de bodem en de biodiversiteit herstellen, de productiviteit van gewassen op peil houden, de kosten verlagen en de winst vergroten. Het leidt ook tot veel kansen voor het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen voor alle spelers binnen de voedselwaardeketen; Van boeren tot retailers.
We moeten een groeiende bevolking voeden, maar we kunnen het ons niet veroorloven om dit te doen door landbouwgrond uit te breiden door ontbossing.
Sean Lestiboudois
Supply Chain Manager bij Deloitte
Koolstofopbouw in de atmosfeer is het nettoresultaat van koolstofemissies en koolstofafvang. Dit proces wordt verergerd door de voortdurende wereldwijde ontbossing om landbouwgrond uit te breiden, omdat bossen belangrijke koolstofputten zijn. Het kappen ervan om ze om te zetten in landbouwgrond heeft een drievoudig effect, aangezien het bos geen koolstof meer vastlegt, koolstof vaak vrijkomt door verbranding om bossen te kappen en de daaropvolgende landbouwpraktijken die nog meer broeikasgasemissies toevoegen. We moeten een groeiende bevolking voeden, maar we kunnen het ons niet veroorloven om dit te doen door landbouwgrond uit te breiden door ontbossing. Het is van cruciaal belang dat we vandaag efficiënt gebruik maken van ons land, zodat we in de toekomst op hetzelfde – of minder – land in de voedselbehoefte kunnen voorzien. Daarom hebben we samen met het WWF een op AI gebaseerd systeem voor vroegtijdige waarschuwing ontwikkeld om toekomstige ontbossingsrisico's te voorspellen met behulp van een breed scala aan geospatiale gegevens en satellietbeelden. Het maakt het mogelijk om tijdig actie te ondernemen om het kappen van bossen ten koste van het verlies aan biodiversiteit in habitats een halt toe te roepen.
Het is niet alleen aan de boeren in de keten om het verschil te maken. Uit recent Deloitte onderzoek blijkt dat consumenten graag actie ondernemen en dat meer dan 70% van de consumenten bereid is minstens 5% meer te betalen voor biologisch voedsel, voedsel dat duurzaam en lokaal geproduceerd is en eerlijke handel.
Randy Jagt
Partner & Future of Food Lead, Deloitte
We moeten allemaal gaan leven binnen de grenzen van ons koolstofbudget voor voedsel. Maar deze koolstoftransitie moet aantrekkelijk en betaalbaar zijn voor de gemiddelde consument, in plaats van zich te richten op high-end consumentensegmenten, zoals vaak het geval is. Samen met onze klant ontwikkelden we een portfolio van voedingsproducten die een 25% lagere voetafdruk hebben in vergelijking met de benchmark in de markt. Door deze producten op de markt te brengen, stijgt het bedrijf verschillende stappen hoger in de waardeketen dan zijn traditionele positie en orkestreert het alle partners in de keten om veranderingen door te voeren. Aanvankelijk dachten we dat deze producten de kosten voor boeren en consumenten aanzienlijk zouden verhogen, maar we ontdekten dat dit niet het geval hoefde te zijn. Consumentenprijzen voor deze producten zouden met minder dan 5% moeten stijgen om boeren te compenseren voor het toepassen van duurzamere praktijken. En dit alles zonder de marges van een van de andere spelers in de waardeketen te schaden.
Het klinkt misschien een beetje cliché, maar de enige manier om daadwerkelijk end-to-end decarbonisatie te realiseren, is door samen te werken met alle partners in de waardeketen, inclusief boeren, om de koolstofvoetafdruk te verkleinen en door passende bedrijfsmodellen te bieden voor de verschillende spelers om dit te doen.
Sean Lestiboudois
Supply Chain Manager bij Deloitte
De belangrijkste conclusie hier is dat er veel decarbonisatiemogelijkheden zijn voor voedselproducenten, -verwerkers en -consumenten die kunnen worden beschouwd als vrij 'laaghangend fruit' dat de kosten voor de consument niet hoeft op te drijven of de marges voor bedrijven drastisch hoeft te verminderen. Maar het vereist wel intensieve samenwerking in de toeleveringsketen en een eerlijke verdeling van lusten en lasten tussen de spelers in de waardeketen. In de komende jaren verwachten we een snel toenemende mate van verticale integratie in de voedselwaardeketen, met name gedreven door duurzaamheid. Verticale integratie kan veel verschillende vormen aannemen en hoeft niet alleen te gaan over retailers en voedingsmerken die meer controle krijgen over de stroomopwaartse waardeketen. Het kan ook gaan om boeren die zich organiseren om verder in de toeleveringsketen te komen door hun eigen merken en duurzame voedselconcepten op de markt te brengen en tegelijkertijd te zorgen voor een passende vergoeding.
We hebben gezien dat het realiseren van verandering een ecosysteembenadering vereist waarin de hele waardeketen, van boeren tot voedselretailers, samenwerkt met startups, regelgevers, de financiële sector en anderen in het voedselecosysteem. Wij hebben hierin een belangrijke rol te spelen.
Randy Jagt
Partner & Future of Food Lead, Deloitte
Deloitte heeft een Future of Food-platform met meer dan 1500 deelnemers die gemotiveerd zijn om bij te dragen en de overgang naar een duurzamer voedselsysteem voor de toekomst te ondersteunen. Deze transitie omvat decarbonisatie, en daarom zetten we ons in om naar een netto positief voedselsysteem te realiseren. Hiervoor zetten we een ecosysteem op met toonaangevende voedingsbedrijven en onze wereldwijde alliantiepartners en identificeren we kansen om oplossingen voor een netto positief voedselsysteem te innoveren, te versnellen en op te schalen.
Het klinkt misschien als een enorme opgave, maar het transformeren van het voedselsysteem biedt de mogelijkheid om bij te dragen aan een betere, gezondere en duurzamere wereld; om nieuwe markten en winstkansen aan te boren; en om te verbinden voor impact. Het is tijd om durf te tonen, dapper en commercieel te zijn en samen de uitdaging aan te gaan – want alleen samen kunnen we grote stappen zetten.
Bekijk hier hoe we u kunnen ondersteunen in uw ontwikkeling naar decarbonisatie?
Bent u klaar voor onze uitdaging om het voedselsysteem koolstofvrij te maken? We hebben een webinar georganiseerd over het koolstofvrij maken van de voedselvoorzieningsketen dat plaatsvond in januari 2022. In dit webinar beschreven keynote sprekers van Agrifirm en Kerry hoe zij op weg zijn van belofte naar succesvolle uitvoering naar decarbonisatie.
U kunt hier de slides downloaden van het eerste webinar.
In februari 2022 organiseerden we een tweede webinar waar we deze discussie naar een hoger niveau tilden. Deelnemers kregen de kans om eventuele uitdagingen die ze ervaren bij het koolstofvrij maken van het voedselsysteem aan de orde te stellen. We hadden een panel van food executives van Agrifirm, Kerry en Deloitte die hun ervaringen en perspectieven deelden om deze uitdagingen te overwinnen en samen een koolstofvrij voedselsysteem te realiseren.
U kunt hier de slides van ons meest recente webinar downloaden en beide webinars hieronder terugkijken.
Heeft u ondersteuning nodig om met decarbonisatie te beginnen of moet u uw huidige decarbonisatietransformaties versnellen om de impact te maximaliseren? Of heeft u andere vragen? Neem dan contact met ons op.