Newsletter Transformacja Energetyczna

Transformacja sektora energetycznego w kierunku zrównoważonego rozwoju

Zrównoważone inwestycje w sektorze energetycznym zyskują na znaczeniu. W 2023 roku, nakłady inwestycyjne (CapEx) zgodne z Taksonomią (tj. spełniające kryteria pozwalające uznać je za zrównoważone środowiskowo) raportowane przez duże notowane firmy europejskie osiągnęły 250 mld EUR, co stanowi wzrost o 34% w porównaniu z rokiem poprzednim. Jedna trzecia inwestycji zgodnych z Taksonomią w UE związana była z sektorem energetycznym oraz odnawialnymi źródłami energii. W Polsce w 2023 roku inwestycje zgodne z Taksonomią związane były przede wszystkim z fotowoltaiką oraz przesyłem i dystrybucją energii elektrycznej. Analiza raportowanych przez spółki europejskie i polskie ujawnień taksonomicznych wskazuje, że znacząca większość firm dokłada starań, aby dostosować swoje inwestycje w sektorze energetycznym do wymogów wskazanych w Taksonomii. Zgodność z Taksonomią pozostaje jednym z kluczowych warunków udzielenia finansowania oprócz posiadania przez podmiot planu dekarbonizacji spójnego z Porozumieniem Paryskim (inaczej także planu transformacji lub planu 1,5 st. C).

Europejski Kongres Gospodarczy: integracja energetyczna kluczem do niezależności Europy

Podczas tegorocznej edycji Europejskiego Kongresu Gospodarczego eksperci debatowali o przyszłości sektora energetycznego w Europie. Kluczowe wnioski? Współpraca regionalna, rozwój OZE oraz modernizacja sieci przesyłowych powinny iść w parze z integracją rynków i stabilizacją systemu poprzez technologie takie jak gaz czy atom.

– Skuteczna implementacja zielonych rozwiązań wymaga nie tylko innowacji technologicznych, ale również stworzenia trwałych fundamentów rynkowych – mówi Tarek Helmi, Global Lead of Low-Carbon Solutions w Deloitte. – Same dopłaty nie wystarczą. Potrzebne są mechanizmy rynkowe, które pobudzą popyt i przyciągną inwestycje.

W opinii Piotra Hałoń, lidera grupy Energy, Resources & Industrials w Deloitte Polska:

– Europejska transformacja energetyczna to nie rewolucja, lecz odpowiedzialna społecznie i długofalowa zmiana. To proces wymagający spójnej wizji, strategicznych inwestycji i ścisłej współpracy międzysektorowej. Tylko w ten sposób zbudujemy zintegrowany i odporny system energetyczny, który będzie wspierał konkurencyjność europejskiego przemysłu przez kolejne dekady.

Spółdzielnie energetyczne – lokalna odpowiedź na globalne wyzwania transformacji energetycznej

W dobie decentralizacji systemów energetycznych i wzrostu znaczenia prosumentów, spółdzielnie energetyczne stają się kluczowym elementem zielonej transformacji. Oferują nie tylko większą niezależność energetyczną, ale również realne korzyści społeczne i gospodarcze dla lokalnych społeczności.

W najnowszym artykule ekspertki Deloitte – Marta Iwańczuk-Grzywna oraz dr Sylwia Adamczyk-Kaczmara – analizują potencjał spółdzielni energetycznych w Polsce, omawiają bariery rozwoju oraz wskazują potencjalne ryzyka dla JST.

Zapraszamy do lektury

Artykuł ukazał się w Dzienniku Gazeta Prawna.

Młodzi liderzy transformacji energetycznej

Jeszcze kilkanaście lat temu na warszawskiej SGH nie funkcjonowało ani jedno koło naukowe poświęcone energetyce. Dziś temat transformacji energetycznej przyciąga uwagę studentów z najlepszych uczelni w Polsce i Europie – szczególnie tych, którzy planują rozwój kariery w obszarach fuzji i przejęć (M&A) oraz bankowości inwestycyjnej.

Podczas jednego z ostatnich wydarzeń eksperci Deloitte – Marek Woszczyk oraz Kamil Janczyk – wzięli udział w panelu dyskusyjnym, którego uczestnikami byli studenci zainteresowani przyszłością sektora energii. Wspólnie z Michałem Hojowskim rozmawiano o strategiach konsolidacyjnych jako narzędziu długofalowej transformacji rynku oraz o możliwościach budowania ścieżki zawodowej w energetyce, również bez wykształcenia technicznego.

Deloitte nieustannie wspiera rozwój młodych talentów – zarówno poprzez wiedzę ekspercką, jak i aktywne zaangażowanie w inicjatywy akademickie.

Reforma przyłączeń w prawie energetycznym

Wśród licznych zmian przewidzianych w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (UC84) („Projekt”) szczególną uwagę zwraca tzw. reforma przyłączeń, zmierzająca do usprawnienia procesu przyłączeniowego.

Reforma ma tego dokonać m.in. poprzez rozwiązania upraszczające proces przyłączeniowy, optymalizujące wykorzystanie istniejącej infrastruktury sieciowej i zwiększające liczbę obiektów możliwych do przyłączenia do sieci elektroenergetycznych, w tym:

• rozszerzenie koncepcji i formuły cable pooling,
• likwidację wymogu dołączania wypisu i wyrysu z MPZP lub decyzji WZ oraz dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do korzystania z nieruchomości,
• likwidację obowiązku sporządzania ekspertyzy wpływu na system elektroenergetyczny w zakresie modyfikacji wydanych warunków przyłączenia w zakresie dodania kolejnego typu instalacji lub zwiększenia mocy zainstalowanej, pod pewnymi warunkami,
• wprowadzenie terminu dla operatora na wysłanie wezwania do uzupełnienia wniosku o wydanie warunków przyłączenia niektórych instalacji,
• wprowadzenie określonych uprawnień w zakresie tzw. strażnika mocy,
• likwidację wymogu realizacji przyłączenia OZE w terminie 48 miesięcy od zawarcia umowy o przyłączenie, czy
• wprowadzenie terminu na złożenie wniosku o rozstrzygnięcie sporu przez Prezesa URE w przypadku odmowy zawarcia umowy przyłączeniowej.

Projekt przewiduje także rozwiązania mające na celu usprawnienie procesu planowania rozwoju sieci elektroenergetycznej i czasu przyłączenia. Obejmują one przede wszystkim:

• zwiększenie kwoty zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie i podniesienie maksymalnej wartości zaliczki,
• ustanowienie zabezpieczenia dla podmiotów ubiegających się o przyłączenie do sieci,
• wprowadzenie bezzwrotnej opłaty za rozpatrzenie wniosku o warunki przyłączenia,
• zmianę okresu ważności warunków przyłączenia,
• wprowadzenie do umów o przyłączenie obowiązków realizacji przez podmiot przyłączany tzw. „kamieni milowych”, czy
• wprowadzenie aukcji na moce przyłączeniowe uwolnione z umów rozwiązanych w związku z brakiem realizacji kamieni milowych.

Trzecia grupa rozwiązań dotyczy zwiększenia transparentności procesu przyłączeniowego. Projekt przewiduje obowiązek operatorów do tworzenia dostępnych publicznie platform informacyjnych, zawierających informacje m.in. o dostępnych zdolnościach przyłączeniowych oraz o wnioskach o określenie warunków przyłączenia. Składanie i rozpatrywanie wniosków o przyłączenie ma być możliwe w procesie w pełni elektronicznym.

Projekt przewiduje także stworzenie podstaw prawnych do oferowania przez operatorów tzw. elastycznych umów przyłączeniowych. Mają one stanowić rozwiązanie w przypadku kiedy przyłączenie do sieci w normalnych warunkach nie byłoby możliwe z wykorzystaniem istniejącej infrastruktury z powodu ograniczenia w przepustowości.

Podczas gdy proponowane w Projekcie zmiany stanowią istotny krok w stronę usprawnienia procesu przyłączeniowego, kreują one także nowe wymogi i wyzwania dla podmiotów ubiegających się o przyłączenie.

Granty i zachęty podatkowe – kalendarium naborów

Zapraszamy do zapoznania się z zestawieniem trwających i planowanych naborów oferujących dofinansowanie projektów inwestycyjnych, środowiskowych i związanych z energetyką oraz badawczo – rozwojowych.

Dowiedz się więcej

Krajowy System E-Faktur (KSEF) – nowy projekt ustawy

Ministerstwo Finansów (MF) opublikowało 11 kwietnia 2025 r. nowy projekt ustawy dotyczący obowiązkowego wdrożenia KSeF. Warto przyjrzeć się projektowanym regulacjom z perspektywy zmian istotnych dla branży energetycznej.
 

Terminy wdrożenia

MF potwierdziło terminy obowiązkowego wdrożenia KSEF. Dla przypomnienia, są to odpowiednio: 1 lutego 2026 r. – dla podatników, których wartość sprzedaży (wraz z kwotą VAT) przekroczyła 200 milionów złotych oraz od 1 kwietnia 2026 r. – dla pozostałych podatników.

Równocześnie, na 1 stycznia 2027 r. wyznaczono termin wprowadzenia kar pieniężnych za niewystawienie faktur w KSeF, wystawienie ich w trybie offline niezgodnie ze schemą lub nieterminowe przesyłanie do KSEF faktur wystawionych w trybie offline. Stąd ewentualne nieprawidłowości w miesiącach następujących bezpośrednio po obowiązkowym wdrożeniu KSEF nie powinny skutkować karami nakładanymi na podatników.
 

Załączniki do faktur ustrukturyzowanych

Zgodnie z postulatami m.in. branży energetycznej, projekt przewiduje możliwość przesyłania do KSeF faktur ustrukturyzowanych z załącznikiem. Załącznik będzie stanowił integralną część faktury i będzie umożliwiać zamieszczanie informacji w zakresie miary i ilości (liczby) oraz cen jednostkowych towarów i usług. Stąd dostawcy energii, gazu itp. będą mogli zamieszczać w załącznikach szczegółowe dane, np. dotyczące zużycia w podziale na poszczególne punkty poboru. W załącznikach nie będzie natomiast dopuszczalne zamieszczanie treści reklamowych czy marketingowych.

Przesyłanie faktur z załącznikiem wymagać będzie złożenia odpowiedniego zgłoszenia do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, a przesyłanie załączników niezgodnych z określonymi zasadami i zgłoszeniem skutkować będzie odebraniem podatnikowi tej funkcjonalności. Niezmiennie nie będzie możliwości przesyłania za pośrednictwem KSeF załączników rozumianych jako odrębne pliki, takie jak np. protokoły odbioru.
 

Faktury dla konsumentów (B2C)

Kolejną istotną zmianą dla branży energetycznej jest możliwość fakultatywnego wystawiania w KSeF faktur dla konsumentów. Poprzednia wersja projektu wykluczała nawet dobrowolne wystawianie faktur ustrukturyzowanych w transakcjach B2C. Co istotne, wystawienie faktury w postaci ustrukturyzowanej nie będzie wymagało uzyskania zgody konsumenta – jeżeli konsument poprosi o fakturę, dostawca będzie miał możliwość jej wystawienia w formie „dotychczasowej” lub ustrukturyzowanej. W przypadku, jeżeli nabywca nie będzie posługiwać się numerem NIP dla potrzeb transakcji i nie będzie zarejestrowany dla celów VAT, konieczne będzie przekazanie mu faktury opatrzonej kodem QR poza KSeF w sposób z nim uzgodniony.
 

Tryb „offline 24”

Nowy projekt ustawy zakłada stałą możliwość wystawienia faktury w formie ustrukturyzowanej poza KSEF (dotychczasowa wersja przewidywała tę możliwość jedynie w okresie przejściowym). Takie faktury będą musiały zostać przesłane do KSEF niezwłocznie, nie później niż następnego dnia roboczego po ich wystawieniu. W przypadku nabywców, którzy nie posługują się NIP na potrzeby wystawienia faktury (m.in. konsumenci czy podmioty zagraniczne), konieczne będzie przekazanie jej w sposób z nimi uzgodniony. Natomiast, podatnicy „krajowi” otrzymywać będą faktury bezpośrednio w KSeF. Każdorazowo w przypadku przysyłania faktury poza KSeF, faktura będzie musiała być opatrzona kodem QR.
 

Identyfikatory płatności

Do końca 2026 r. przewidziano odroczenie wymogu podawania numeru KSeF (lub zbiorczego identyfikatora płatności) w przypadku płatności za faktury ustrukturyzowane. Odroczenie znajdzie zastosowanie zarówno do płatności dokonywanych za pomocą mechanizmu podzielnej płatności (MPP), jak i innych form (przelewu / polecenia zapłaty), umożliwiających podanie tytułu. Dodatkowo możliwe będzie wygenerowanie zbiorczego identyfikatora płatności w przypadku płatności dokonywanej dla więcej niż jednego odbiorcy.
 

Certyfikat wystawcy faktury

Certyfikat wystawcy faktury umożliwiać będzie uwierzytelnienie się podatnika w KSeF przy wystawianiu faktur w okresie trwania awarii oraz trybach offline i offline24.

***

Mając na uwadze opublikowany projekt warto podjąć lub wznowić wcześniej zawieszone prace nad wdrożeniem KSEF. Ewentualne nieprawidłowości w tym zakresie mogą uniemożliwić wystawianie prawidłowych faktur sprzedażowych oraz przetwarzanie otrzymanych faktur zakupowych. Stąd zapraszamy do kontaktu w celu wdrożenia nowych systemów oraz procedur związanych z fakturowaniem w KSEF.

AI dla wodociągów: planowanie na przyszłość

Studium przypadku MPWiK Wrocław x Deloitte - Predictive Maintenance

Zapraszamy do zapoznania się z historią wdrożenia innowacyjnego systemu predykcyjnego w MPWiK S.A. we Wrocławiu, zrealizowanego przez Deloitte we współpracy z Amazon Web Services (AWS).

Zastosowane rozwiązanie, oparte na analizie danych i sztucznej inteligencji, umożliwia bieżące monitorowanie infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej oraz wczesne wykrywanie potencjalnych awarii. To przełomowy krok w kierunku bardziej efektywnego zarządzania siecią, ograniczania ryzyk i poprawy komfortu mieszkańców miasta.

Dowiedz się więcej

Transformacja energetyczna, a zmiany społeczne

Transformacja energetyczna to proces znacznie wykraczający poza aspekty technologiczne i infrastrukturalne. To również głęboka zmiana społeczna.

Nowa architektura systemu energetycznego kształtuje rynek pracy, wpływa na lokalne społeczności i redefiniuje relacje społeczne. Aby transformacja była rzeczywiście sprawiedliwa i zrównoważona, kluczowe jest uwzględnienie czynników społecznych już na etapie planowania i wdrażania zmian.

W najnowszym artykule autorstwa Piotr Hałoń, Partner Associate, Lider Grupy Energy, Resources & Industrials w Deloitte Polska, przyglądamy się temu, jak skutecznie łączyć cele klimatyczne z potrzebami społecznymi.

Przeczytaj

Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE) to jedno z kluczowych przedsięwzięć w historii polskiego sektora energetycznego. System ten będzie gromadzić wszystkie kluczowe dane techniczne i handlowe, niezbędne do sprawnej obsługi rynku detalicznego energii elektrycznej. Jego wdrożenie umożliwi lepszą interakcję między podmiotami w sektorze oraz zwiększy efektywność zarządzania danymi. Każdy uczestnik rynku energii zobowiązany jest do dostosowania swoich systemów do wymiany informacji z CSIRE, co stanowi istotne wyzwanie technologiczne i organizacyjne dla branży.

Serdecznie zapraszam na inspirujące wydarzenie dotyczące wyzwań i najlepszych praktyk na rynku energetycznym w zakresie technologii wspierających zarządzanie danymi.

Spotkanie z ekspertami z Deloitte, Axpo Polska, Respect Energy i Creatio będzie idealną okazją do wymiany branżowych doświadczeń.

Kluczowe punkty programu:

• Transformacja CSIRE: kluczowe doświadczenia i praktyczne wskazówki od ekspertów
• Wyzwania branży energetycznej w kontekście transformacji cyfrowej - Paweł Klepacki, Axpo Polska
• Panel dyskusyjny: przyszłość CRM i no-code – rozmowa ekspertów Respect Energy i Deloitte
• Prezentacja Creatio CRM - Aleksander Kaszewski, Creatio
• Jak dzięki Gen AI zaoszczędzić 60% kosztów na obsłudze dokumentów? Przykłady zastosowań: korespondencja, windykacja, umowy - Tomasz Filipek, Deloitte
  
• Networking 

REJESTRACJA