Ryzykowne odliczenia VAT od inwestycji w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną

Co stanowi problem?

W pojawiających się ostatnio interpretacjach indywidualnych, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (DKIS) prezentuje stanowisko, zgodnie z którym tzw. alternatywny pre-współczynnik (uwzględniający realne zużycie wody/odbiór ścieków, bądź też dochody osiągane przez JST z ww. tytułu) nie może znaleźć zastosowania do odliczenia VAT naliczonego z wydatków poniesionych na instalacje fotowoltaiczne, które zamontowane zostały na infrastrukturze wodno-kanalizacyjnej (np. instalacja fotowoltaiczna zamontowana na SUW / oczyszczalni ścieków).

DKIS zwraca uwagę, że instalacja fotowoltaiczna - oprócz zaopatrywania w energię elektryczną infrastruktury wodno-kanalizacyjnej - produkuje także energię sprzedawaną przedsiębiorstwu energetycznemu (dotyczy to energii, która nie została na bieżąco zużyta przez ww. infrastrukturę w ramach tzw. autokonsumpcji). W związku z tym pre-współczynnik uwzględniający realne zużycie wody/odbiór ścieków, bądź też dochody osiągane przez JST z ww. tytułu, nie odzwierciedla specyfiki działalności gminy związanej z takimi instalacjami i dokonywanych w ww. zakresie nabyć. 

Co to oznacza?

Powyższe oznacza, że organy podatkowe mogą odmówić prawa do odliczenia VAT od kosztów związanych z montażem instalacji fotowoltaicznej lub nawet od wszystkich kosztów związanych z inwestycją wod.-kan. obejmującą montaż takich instalacji i uznać, że właściwym w ww. zakresie jest zastosowanie pre-współczynnika z Rozporządzenia^[1], który jest co do zasady znacząco niższy od pre-współczynnika uwzględniającego realne zużycie wody/odbiór ścieków, bądź też dochody osiągane przez JST z ww. tytułu.

Jest to o tyle istotne, że odliczenie VAT przy użyciu alternatywnego pre-współczynnika w zakresie działalności wodno-kanalizacyjnej w gminach w ostatnich latach w większości typowych sytuacji było akceptowane przez organy podatkowe. Wygląda jednak na to, że obecnie na nowo wymaga szczególnej uwagi.

Co dalej?

Inwestycje wod.-kan. obejmujące instalacje fotowoltaiczne stają się coraz bardziej popularne, szczególnie w kontekście inwestycji finansowanych ze źródeł zewnętrznych, w tym inwestycji planowanych do realizacji w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO). W takich przypadkach prawidłowe określenie zakresu przysługującego JST prawa do odliczenia VAT stanowi klucz do finansowej efektywności całej inwestycji, gdyż pozwala oszacować jej ostateczny koszt, w tym wysokość podatku VAT, jaka będzie musiała zostać sfinansowana przez JST.

Powyższe oznacza także, że odliczanie VAT - w szczególności z wydatków inwestycyjnych - wymaga ostrożności i ciągłej czujności, w tym monitorowania aktualnego stanowiska organów podatkowych i sądów administracyjnych, a także szczegółowej analizy zakresu każdej z realizowanych inwestycji z osobna. W takich przypadkach najlepszym zabezpieczeniem pozycji JST może okazać się uzyskanie indywidualnej interpretacji podatkowej w odniesieniu do konkretnych, poszczególnych realizowanych inwestycji, z uwagi na częste różnice co do ich przedmiotowego zakresu oraz zmieniające się stanowisko organów podatkowych.

[1] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 999, ze zm.; dalej: „Rozporządzenie”).