Wbrew powszechnemu przekonaniu, w sektorze medycznym lekarze to nie tylko przedsiębiorcy – wielu z nich pracuje również na podstawie umów o pracę lub zlecenia. Niejednokrotnie, oprócz świadczenia standardowych usług medycznych, są oni zapraszani przez spółki z branży medycznej na różnego rodzaje spotkania lub konferencje. Tego typu sytuacje często rodzą pytania o to, jakie obowiązki podatkowe powinny zostać wzięte pod uwagę zarówno przez lekarzy jak i spółki.
Strefa Pracodawcy 18/2024 | 25 października 2024 r. (aktualizacja
z dnia 5 listopada 2024 r.)
Co więcej, zmiany na rynku pracy doprowadziły do wzrostu popularności pracy zdalnej, w tym tzw. workation, czyli łączenia pracy z odpoczynkiem. W przypadku lekarzy wykonujących obowiązki służbowe zdalnie z zagranicy, konieczne może okazać się uwzględnienie obok polskich przepisów także przepisów międzynarodowych umów podatkowych oraz przepisów kształtujących rezydencję podatkową zarówno na gruncie polskiego prawa podatkowego jak i umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych między Polską a innymi państwami.
Współpraca z lekarzami pracującymi z zagranicy wymaga więc starannego zaplanowania oraz analizy przepisów, aby uniknąć potencjalnych problemów związanych z rozliczeniami podatkowymi, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz przestrzeganiem międzynarodowych regulacji.
W praktyce rynkowej udział lekarzy w konferencjach i innych wydarzeniach branżowych jest często wspierany przez spółki farmaceutyczne lub medyczne. Wsparcie to przyjmuje formę pokrycia kosztów związanych z uczestnictwem w tych wydarzeniach, takich jak opłaty konferencyjne, noclegi, wyżywienie oraz dojazdy. Rodzi to pytanie – czy takie świadczenia rodzą obowiązek podatkowy? Jeśli tak to dla kogo?
Zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt II
FSK 2976/19, II FSK 2547/19) pokrycie tego typu kosztów przez spółki
stanowi dla lekarza biorącego udział w takiej konferencji przychód z
nieodpłatnych świadczeń, który co do zasady należy zakwalifikować do
przychodów z innych źródeł.
Tego typu świadczenia podlegają zatem opodatkowaniu, chyba że spełniają warunki zwolnienia określone w ustawie o PIT, tj. świadczenia te zapewniane są w celu osiągnięcia przychodów przez podmioty finansujące. Podkreśla to również linia interpretacyjna przyjęta w wydawanych przez organy skarbowe interpretacjach indywidualnych (m.in. interpretacja z dn. 9 lutego 2024 r. sygn. akt 0114-KDIP3-2.4011.1066.2023.2.JM). Kluczowym kryterium determinującym możliwość zastosowania wspomnianego zwolnienia jest aby nie zostały one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przez beneficjentów świadczeń oraz aby ponoszenie tych wydatków przez podmiot finansujące wiązało się z uzyskiwaniem przychodów przez ten podmiot.
Zgodnie z przywołaną wyżej interpretacją indywidualną, koszty nie mogą być uznane za zwolnione, jeśli dotyczą m.in.:
Jeśli koszty związane z uczestnictwem w wydarzeniach nie kwalifikują się do zwolnienia z PIT, traktuje się je jako przychód z tzw. innych źródeł. W przypadku uznania takich kosztów za przychód z innych źródeł, lekarz jest zobowiązany do ich wykazania w rocznym zeznaniu podatkowym (PIT-36 albo PIT-37) i rozliczenia ich na ogólnych zasadach, co skutkuje koniecznością opłacenia podatku.
Spółki zatrudniające lekarzy, zarówno rezydentów, jak i nierezydentów podatkowych, mają określone obowiązki raportowe, do których zalicza się wystawienie PIT-11 albo IFT/1R. Jednym z głównych kryteriów oceny tego jaki dokument powinna wystawić spółka, obok ustalenia zgodnie z powyższym czy dane świadczenie stanowi opodatkowany przychód i do jakiego źródła przychodu powinien on zostać zakwalifikowany, jest określenie rezydencji podatkowej lekarza.
Jak zasygnalizowano na wstępie coraz więcej lekarzy decyduje się na pracę z zagranicy – czasowo lub na stałe – co może znacząco wpłynąć na ocenę rezydencji podatkowej, a w ślad za tym na obowiązki płatnika. W przypadku długoterminowej pracy zdalnej z innego kraju, lekarz może być zobligowany do rozliczania swoich dochodów w państwie, w którym faktycznie przebywa i tylko w tym Państwie albo, zależnie od sytuacji, zarówno w tym państwie jak i w Polsce. Co więcej, dochody z tzw. innych źródeł, takie jak świadczenia związane z udziałem w konferencjach, mogą podlegać opodatkowaniu wyłącznie w kraju rezydencji lekarza. Oznacza to, że nawet jeśli lekarz uzyskuje takie świadczenia od spółki działającej w Polsce, to jego dochód może potencjalnie nie podlegać opodatkowaniu w Polsce.
Dla spółek zatrudniających lekarzy, ale także zapraszających lekarzy na różnego rodzaju wydarzenia, takie jak konferencje/sympozja proces wystawiania właściwego dokumentu raportowego może być zatem wyzwaniem. Kluczowe jest zebranie szczegółowych danych dotyczących rezydencji podatkowej lekarza, dochodów, ustalenie obowiązku podatkowego w Polsce i jego zakresu oraz sprawdzenia zarówno przepisów lokalnych jak i umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wyzwaniem może być również prawidłowe określenie obowiązków podatkowych w sytuacji, gdy wydarzenia są organizowane lub sponsorowane przez więcej niż jeden podmiot, np. spółka z branży współpracuje dodatkowo z agencją zajmującą się organizacją wydarzenia.
Prawidłowe rozpoznanie i wykonanie obowiązków podatkowych takich jak obowiązek wystawienia informacji PIT-11 może mieć bardzo istotne przełożenie na atrakcyjność spółek jako partnerów dla lekarzy objętych wsparciem, agencji marketingowych lub innych partnerów, jak również na sprawność i przejrzystość komunikacji z partnerami w tym kontekście oraz na realne koszty administracyjne związane z koniecznością poświęcenia czasu na zgromadzenie danych i przygotowane informacji podatkowych. W przypadku dużego wolumenu wystawianych po zakończeniu roku informacji PIT-11 warto mieć na uwadze relatywnie krótkie terminy na sprawne przeprowadzenie akcji pozyskania od lekarzy odpowiednich danych, ich weryfikację z walidacją, wprowadzenie na PIT-11, podpisanie deklaracji oraz elektroniczną dystrybucję na portal Ministerstwa Finansów i do lekarzy.
Wychodząc naprzeciw wątpliwościom spółek z branży medycznej i farmaceutycznej, oferujemy doradztwo lub procesowe wsparcie dotyczące opodatkowania lekarzy, w tym obowiązku wystawienia informacji PIT-11/IFT-1R. Oferowana pomoc adresuje obszary dotyczące przede wszystkim tematyki: