Projekt niniejszej ustawy zawiera propozycję zmian w zakresie obowiązkowego wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) w Polsce, dalej zwanych: „e-faktur”.
Przedmiotowy projekt jest wynikiem licznych konsultacji z przedsiębiorcami, jakie przeprowadził Minister Finansów. W spotkaniach – od 16 lutego do 1 marca 2024 r. – uczestniczyło łącznie około 10 tys. osób, podczas których zebrano szereg informacji i opinii o planowanym systemie. W szczególności dotyczyły one potrzeby uproszczenia otoczenia prawnego wdrożenia i funkcjonowania obowiązkowego KSeF.
W kwietniu 2024 r. zostały przeprowadzone prekonsultacje propozycji uproszczeń we wdrożeniu obowiązkowego KSeF. Projekt rozwiązań prawnych, dotyczący zmian w zakresie wystawiania e-faktur, był konsultowany do 19 kwietnia 2024 r. Cykl spotkań konsultacyjnych pozwolił na zidentyfikowanie obszarów obowiązkowego KSeF, które powinny zostać zmienione lub uproszczone.
W dniu 18 lipca 2024 r. odbyło się dodatkowe spotkanie z przedsiębiorcami, podczas którego przedstawiciele Ministerstwa Finansów podsumowali wyniki spotkań konsultacyjnych z przedsiębiorcami organizowanych od lutego br. Omawiano również dalsze kierunki działań prawnych i biznesowych mających na celu uproszczenie systemu, tj. m.in.: odroczenie terminu likwidacji wystawiania faktur w kasach rejestrujących, zasady wystawiania e-faktur dla konsumentów oraz uwzględnienie dodatkowych danych na e-fakturze.
W wyniku przeprowadzonych konsultacji wypracowano rozwiązania w obszarze zarówno prawnym, jak i technicznym oraz biznesowym projektu KSeF, których celem jest wsparcie podatników we wdrożeniu obowiązku.
Proponowany zakres rozwiązań skonsultowany z przedsiębiorcami obejmuje oprócz rozwiązań legislacyjnych, także zmiany biznesowe uwzględniające niektóre uproszczenia. Do głównych rozwiązań o charakterze prawnym oraz biznesowym należą:
- wprowadzenie obowiązku wystawiania e-faktur dla wszystkich podatników (dla podatników czynnych i podatników zwolnionych z VAT), z uwzględnieniem etapowania:
- od 1 lutego 2026 r. dla podatników, których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) przekroczyła w 2025 r. kwotę 200 mln zł,
- od 1 kwietnia 2026 r. dla pozostałych przedsiębiorców.
- fazowanie tego obowiązku to zalecenie audytu KSeF, które jest warunkiem wdrożenia stabilnego technicznie systemu; mniejsi podatnicy otrzymają dodatkowe 2 miesiące na wdrożenie zmian;
- utrzymanie przez pół roku, tj. od lutego do końca lipca 2026 r. możliwości wystawiania faktur na kasach rejestrujących – rozwiązanie to pozwoli na wydłużenie okresu dostosowania się podatników, którzy korzystali z możliwości wystawiania faktur przy użyciu kas rejestrujących do wdrażanych rozwiązań;
- odroczenie o pół roku, tj. od lutego do końca lipca 2026 r. wymogu podania numeru KSeF w płatnościach za e-faktury - również tych wykonywanych w mechanizmie podzielonej płatności (MPP) – tak jak w przypadku faktur z kas rejestrujących propozycja ta zabezpieczy podatnikom dodatkowy czas na odpowiednie dostosowanie się do proponowanych zmian;
- wprowadzenie do końca 2026 r. dobrowolnie stosowanego przez podatników trybu „offline” – rozwiązanie to wzmocni pewność obrotu gospodarczego w sytuacji, gdy podatnik napotka trudności z wystawianiem i przesłaniem e-faktury do systemu (po okresie przejściowym tryb offline również będzie mógł być stosowany, ale tylko w przypadku awarii systemu lub trybu offline u podatnika);
- wprowadzenie półrocznego okresu przejściowego, tj. od kwietnia do końca września 2026 r. dla mikro-przedsiębiorców – przez pół roku podatnicy, których transakcje obejmują niewielkie kwoty (do 450 zł dla pojedynczej faktury i do łącznej wartości sprzedaży - 10 tys. zł miesięcznie) nie będą obowiązani do wystawiania e-faktur – ułatwi to rozliczenia najmniejszym lub wykluczonym cyfrowo podatnikom;
- dobrowolne wystawianie e-faktur dla konsumentów – rozwiązanie stanowi narzędzie do osiągnięcia możliwie wysokich efektów wynikających z digitalizacji procesu wystawiania faktur oraz wesprze podatników w realizowaniu ustawowych obowiązków wystawiania e-faktur.
- załącznik do faktury - obecnie, zgodnie z założeniami fakultatywnego, jak i obowiązkowego KSeF, nie ma możliwości przesyłania załączników do e-faktur. Wychodząc naprzeciw potrzebom, głównie dostawców mediów (energia, gaz itp.), zgłaszanym w ramach konsultacji projektu obligatoryjnego KSeF, zostanie wprowadzona dodatkowa funkcjonalność, polegająca na umożliwieniu dla tego typu faktur przesyłania do KSeF faktury z załącznikiem. Faktury za media, usługi telekomunikacyjne i ramowe faktury zbiorcze w załącznikach zawierają dane podatkowe (ceny jednostkowe i ilość towaru/usługi). Dostawcy mediów (energii, gazu itp.) w załącznikach do faktury umieszczają, m.in. szczegóły dotyczące zużycia w podziale na poszczególne punkty poboru. Postulaty o potrzebie przesyłania załączników do KSeF kierowali także przedsiębiorcy świadczący usługi telekomunikacyjne oraz dostawcy paliw wystawiający faktury zbiorcze.
Załącznik stanowi integralną część e-faktury. Z tego względu struktura logiczna FA(3) zostaje rozbudowana o dodatkowy, fakultatywny węzeł Zalacznik. Dane w załączniku do faktury będą miały więc postać ustrukturyzowaną. Z drugiej jednak strony, dane te będą prezentowane w sposób elastyczny (gdyż podatnicy będą mieć możliwość samodzielnego definiowania zawartości niektórych pól) oraz uniwersalny (ponieważ możliwe będzie wskazywanie danych specyficznych dla różnych branż). Treści w załączniku będą pogrupowane w bloki danych, w ramach których znajdą się tabele wraz z ich opisami.
Funkcjonalność przesyłania faktur z załącznikiem będzie dostępna dla użytkowników systemu po złożeniu odpowiedniego zgłoszenia (w API KSeF) w tym zakresie. Weryfikacja zgłoszenia odbywać się będzie w sposób zautomatyzowany.
Przesyłanie załączników do KSeF nie będzie obowiązkowe. Zakres podmiotów mogących przesyłać e-fakturę z załącznikiem nie zostanie ograniczony do konkretnych branż, jednakże rozwiązanie to zostało zaprojektowane z myślą o przedsiębiorcach, którzy w załączniku do faktury zamieszczają rozbudowane dane w zakresie jednostki miary, ilości i ceny towaru lub usługi.
Należy podkreślić, że wprowadzenie tzw. załącznika do wzoru e-faktury nie oznacza, że znajdą się w nim dodatkowe elementy na fakturze, wykraczające poza zakres danych przewidzianych w art. 106e ustawy o VAT. Zmiany w zakresie schemy e-faktury, tj. dodanie załącznika nie wymagają zmiany przepisu nakładającego na ministra właściwego do spraw finansów publicznych opublikowania wzoru tego dokumentu. Załącznik będzie elementem e-faktury i częścią tego wzoru w odniesieniu do wskazanych wyżej przypadków fakturowania.
- instalacja certyfikatów do kodów QR przed wprowadzeniem obowiązku wystawiania faktur w KSeF - zostanie zapewniona możliwość wcześniejszego wygenerowania oraz poboru certyfikatów wystawcy faktur w okresie trwania awarii lub niedostępności KSeF, a także gdy podatnik będzie czasowo korzystał z wystawiania faktur poza KSeF. Narzędzie w postaci certyfikatu wystawcy jest niezbędne do wystawiania wyżej wskazanych faktur.
Zapewnienie wskazanej możliwości nie wymaga wprowadzenia zmian prawnych. Założenia biznesowe i techniczne KSeF zostaną odpowiednio uzupełnione o zapewnienie podatnikom możliwości instalowania ww. certyfikatów nie wcześniej niż od 1 listopada 2025 r.
Kwestie techniczne związane z wygenerowaniem oraz pobraniem certyfikatu wystawcy faktur zostaną przedstawione w dokumencie „Specyfikacja interfejsów Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF)”.
- Wyrównanie środowisk KSeF - proponuje się wprowadzenie rozwiązania technicznego, które będzie polegało na zastąpieniu obecnego, fakultatywnego systemu, systemem obowiązkowego KSeF. Wymiana ma na celu wdrożenie funkcjonalności i rozwiązań technicznych obowiązkowego KSeF przed 1 lutego 2026 r. i pozwoli na wystawianie e-faktur w modelu docelowym, ale bez zmiany obowiązków prawnych podatników. Zabieg ten pozwoli na testowanie wszystkich rozwiązań przewidzianych w obowiązkowym KSeF „w praktyce”, w tym np. umożliwi testowanie wystawiania faktur poza systemem (offline) i ich wprowadzania do KSeF.
Proponowane rozwiązanie pomoże podatnikom wcześniej przygotować się do obowiązkowego KSeF, „nauczyć się” obsługi właściwego oprogramowania i funkcjonalności, w których będą pracować po 1 lutego 2026 r. lub po 1 kwietnia 2026 r.
Zakłada się, że wymiana środowiska produkcyjnego KSeF nastąpi w IV kwartale 2025 r.
Z perspektywy użytkownika, który po wyrównaniu środowisk, w okresie fakultatywnego KSeF będzie wystawiał faktury bez stosowania nowych funkcjonalności (nie będzie np. generował zbiorczych identyfikatorów płatności) – podczas samej wysyłki faktur do KSeF nic się nie zmieni.
Zastąpienie w środowisku produkcyjnym rozwiązań fakultatywnego KSeF na obligatoryjny oznacza wprowadzenie w okresie obowiązywania fakultatywnego KSeF funkcjonalności dedykowanych dla wersji obligatoryjnej. Nie oznacza to, że po tej zamianie podatnik będzie zobligowany do stosowania wszystkich funkcjonalności przewidzianych dla KSeF obligatoryjnego, będzie miał jednak taką możliwość. Możliwość ta pozwoli na wcześniejsze przetestowanie przez podatników rozwiązań dedykowanych dla obligatoryjnego KSeF.
Niemniej jednak zastąpienie na środowisku produkcyjnym wersji przewidzianej dla KSeF fakultatywnego skutkuje koniecznością dostosowania przez podatników swoich systemów fakturowania. Dostosowanie programów komercyjnych do API KSeF na środowisku produkcyjnym w związku wymienionym wyrównaniem środowisk oznacza wcześniejsze wdrożenie funkcjonalności docelowego KSeF.
- wymóg podania na fakturze NIP jednostki podległej JST – w tym celu zostanie zaproponowania zmiana schemy e-faktury poprzez wprowadzenie obowiązku wypełniania elementu Podmiot3. Rozwiązanie to stanowi odpowiedź na postulat zgłaszany przez JST pod kątem zapewnienia dostępu do faktur jednostkom im podległym (obowiązek wskazywania NIP jednostek podległych).
Proponowane rozwiązania pozwolą przedsiębiorcom lepiej przygotować się do zmian w systemie KSeF w zakresie wystawiania e-faktur, a także zrozumieć przyjęte rozwiązania tak, aby ich implementacja do systemów księgowych podatnika pozwoliła uniknąć niepotrzebnych kosztów oraz zakłóceń w prowadzeniu działalności gospodarczej i pozwoliła do zachowanie jej płynności.
Ostatecznie, niniejszy projekt ustawy stanowi propozycję zmian prawnych odpowiadających rozwiązaniom opisanym wyżej w pkt 1 - 6 oraz 9 i 10 jest wynikiem spotkań konsultacyjnych, a także konsultacji podatkowych projektu rozwiązań prawnych dotyczących zmian w zakresie wystawiania e-faktur.
Zasadnicze odroczenie obowiązku KSeF zostało przeprowadzone w ustawie z dnia 9 maja 2024 r. zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 852), dalej: „ustawa odraczająca KSeF”, na mocy której odroczono obowiązek KSeF do 1 lutego 2026 r. oraz utrzymano niektóre odroczenia wynikające z ustawy. Obecny projekt potwierdza te rozwiązania i je dodatkowo doprecyzowuje i poszerza.
Stan: 5.11.2024 r. – projekt znajduje się na etapie opiniowania
Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia - z wyjątkiem art. 1, który wejdzie w życie z dniem 1 lutego 2026 r.
Link