Ekspres Akcyzowy 8/2024 | 18 czerwca 2024 r.
13 czerwca 2024 r. TSUE wydał wyrok, w którym przesądził, iż koszty rzeczywiste nabycia energii elektrycznej w zakresie podatku akcyzowego to nie tylko cena za samą energię elektryczną, ale również inne koszty, które podmiot musiał ponieść przy jej zakupie jak np. opłaty dystrybucyjne.
Stanowisko TSUE zaprzecza dotychczasowej praktyce polskich organów podatkowych, które nie były skłonne do ich uwzględniania. TSUE potwierdził również, iż brak możliwości jednoczesnego korzystania ze zwolnień z akcyzy dla zakładów energochłonnych oraz z tytułu procesów elektrolitycznych jest zasadniczo dopuszczalny w świetle przepisów unijnych, ale sąd krajowy powinien zbadać czy nie dochodzi tu do dyskryminacji.
Polska spółka zaskarżyła decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy, w której organ nie przychylił się do żądania zwrotu zdaniem spółki nadpłaconego podatku akcyzowego. Spółka wskazała, że opłaty dystrybucyjne i koszty nabycia świadectw pochodzenia energii elektrycznej powinny być wliczane na poczet kosztów rzeczywistych nabycia energii. Ponadto, spółka chciała skorzystać z dwóch zwolnień z akcyzy jednocześnie – zwolnienia z tytułu prowadzenia procesów elektrolitycznych oraz w pozostałej części energii nieobjętej pierwszym zwolnieniem, ze zwolnienia przewidzianego dla zakładów energochłonnych. Spór doszedł do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) z pytaniami prejudycjalnymi w tych kwestiach.
Pierwsze pytanie prejudycjalne dotyczyło możliwości zaliczenia opłat dystrybucyjnych i nabytych świadectw pochodzenia do rzeczywistych kosztów nabycia energii elektrycznej. Do tej pory polskie organy podatkowe nie zaliczały tych kosztów do kosztów rzeczywistych nabycia energii na potrzeby wyliczania zarówno poziomu energochłonności jak i samego wyliczenia kwoty zwrotu. TSUE w omawianym wyroku przesądził, że istnieje taka możliwość. Z uwagi na fakt, iż pojęcie „rzeczywistego kosztu” nie zostało zdefiniowane na gruncie dyrektywy 2003/96 (tj. Dz.U. UE L 283 z 31.10.2003), Trybunał odniósł się do znaczenia potocznego, zgodnie z którym są to koszty odpowiadające wszelkim kosztom w sposób konieczny związanym z nabyciem energii. TSUE zauważył również, że wniesienie opłat dystrybucyjnych na gruncie przepisów prawa jest obowiązkowe. Podkreślono również, że ustawodawca unijny w przypadku chęci wyłączenia niektórych kosztów z pojęcia „rzeczywistych kosztów” zrobiłby to w sposób dosłowny, tak jak ma to miejsce w przypadku wyłączenia kosztów zapłaty VAT – zob. art. 17 ust. 1 lit. a) akapit drugi zdanie trzecie dyrektywy 2003/96.
Drugie pytanie prejudycjalne dotyczyło braku możliwości stosowania dwóch częściowych zwolnień z podatku akcyzowego – zwolnienia z tytułu wykorzystywania procesów elektrolitycznych (art. 30 ust. 7a pkt 2 Ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, tj. Dz.U.2023.1542, dalej: „Ustawa akcyzowa”) oraz ze zwolnienia przewidzianego dla zakładów energochłonnych (art. 31d ust. 1 Ustawy akcyzowej), nawet w przypadku, gdy drugie zwolnienie dotyczy innej części energii nabywanej przez zakład. W tym przypadku TSUE stwierdził, że polskie przepisy nie naruszają prawa unijnego i uznał takie uregulowanie krajowe zasadniczo dopuszczalne, wskazując jednocześnie, że polski sąd powinien zbadać czy takie uregulowanie nie narusza zasady równego traktowania.
Polskie sądy, a w konsekwencji również organy podatkowe, są związane wyrokiem TSUE. Oznacza to, że podmioty kwalifikujące się do zwolnień w przedmiotowym zakresie mogą liczyć na wyższe kwoty zwrotów podatku akcyzowego, poprzez wliczenie kosztów opłat dystrybucyjnych i kosztów nabytych świadectw pochodzenia na poczet kosztów rzeczywistych nabycia energii.
W zakresie odpowiedzi na drugie pytanie prejudycjalne trzeba będzie poczekać na rozstrzygnięcie polskiego sądu.
Istnieje szansa, że podmioty na rynku mogą otrzymać zwroty w większej wysokości, również za lata poprzednie, za które zwrot został już podmiotowi przyznany decyzją. Podmioty które były na granicy możliwości ubiegania się o zwrot i niewiele im brakowało do spełnienia kryterium energochłonności na poziomie 3% powinny jeszcze raz przeliczyć wskaźnik, gdyż być może w świetle orzeczenia TSUE uzyskały uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o częściowy zwrot akcyzy.
Podmioty chcące uzyskać zwrot nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TSUE nie mają dużo czasu. Możliwe jest to w terminie miesiąca od publikacji sentencji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE.
Otrzymuj na e-mail powiadomienia o nowych wydaniach tego biuletynu.