Nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów akcyzowych do składu podatkowego

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 marca 2025 r. sygn. I FSK 1637/21 (dalej: „Wyroku”) podmiot prowadzący skład podatkowy jest zobowiązany do zapłaty akcyzy od nadwyżki olejów i preparatów smarowych klasyfikowanych do pozycji CN 2710 i 3403 (dalej: „Oleje i Preparaty”) ponad ilość tych wyrobów, która została wskazana w zgłoszeniu o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym. Ponadto, obowiązek zapłaty akcyzy powstaje również w przypadku Olejów i Preparatów, które nie zostały wymienione w zgłoszeniu o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym (dalej łącznie jako: „Nadwyżka”), a jednak zostały nabyte wewnątrzwspólnotowo, pierwotnie w celu wprowadzenia ich do składu podatkowego, choć ostatecznie wyroby te nie mogły zostać wprowadzone do tego składu i objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy.

Zgodnie z omawianym Wyrokiem NSA, podmiot prowadzący skład podatkowy jest również zobowiązany zapłacić akcyzę od wynikającego z przyczyn losowych niedoboru Olejów i Preparatów w stosunku do wyrobów wskazanych w zgłoszeniu o planowanym nabyciu, które zostały nabyte wewnątrzwspólnotowo z zamiarem wprowadzenia ich do składu podatkowego i objęcia procedurą zawieszenia poboru akcyzy.

Opodatkowanie wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych - interpretacja Wyroku NSA

Zgodnie z art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz. U. 2025 r. poz. 126 ze zm., dalej: „Ustawa akcyzowa”) możliwe jest przemieszczanie w procedurze zawieszenia poboru akcyzy wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych (tj. wyrobów wymienionych w załączniku nr 1 do Ustawy akcyzowej, a niewymienionych w załączniku nr 2 do tej ustawy) w celu ich wprowadzenia do składu podatkowego i objęcia procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli zostaną spełnione określone w tym przepisie warunki (złożenie zgłoszenia o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym, złożenie zabezpieczenia akcyzowego, dołączenie do przemieszczanych wyrobów akcyzowych dokumentów handlowych).

Jak wynika z art. 8 ust. 1 pkt 4a Ustawy akcyzowej, brak wprowadzenia do składu podatkowego nabytych wewnątrzwspólnotowo wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych przemieszczanych w celu ich wprowadzenia do składu podatkowego i objęcia procedurą zawieszenia poboru akcyzy stanowi czynność opodatkowaną podatkiem akcyzowym.

Wydając Wyrok NSA odniósł się do wskazanych wyżej przepisów i stwierdził, że:

• W przypadku, gdy do składu podatkowego dotrze Nadwyżka Olejów i Preparatów, a z przyczyn formalnych nie jest możliwe objęcie takiej Nadwyżki procedurą zawieszenia poboru akcyzy, to podmiot prowadzący skład podatkowy jest zobowiązany do zapłaty akcyzy od tej Nadwyżki. Warto jednak zauważyć, że w ustnym uzasadnieniu Wyroku NSA nie wskazał, co może stanowić przyczynę formalną uniemożliwiającą wprowadzenie Nadwyżki Olejów i Preparatów pod procedurę zawieszenia poboru akcyzy.
• W przypadku, gdy do składu podatkowego, z przyczyn losowych, dotrze mniejsza ilość Olejów i Preparatów niż wynikająca z dokumentów towarzyszących przemieszczeniu tych wyrobów, to podmiot prowadzący skład podatkowy jest zobowiązany do zapłaty akcyzy od tego niedoboru.

NSA wydając Wyrok przyjął, że w obu rozważanych przypadkach dochodzi do sytuacji, gdzie wyroby akcyzowe nabyte wewnątrzwspólnotowo, przemieszczane są do składu podatkowego w celu objęcia ich procedurą zawieszenia poboru akcyzy, ale z różnych przyczyn nie może dojść do ich wprowadzenia do składu podatkowego. W rezultacie NSA uznał, że w takich przypadkach ma miejsce czynność opodatkowana podatkiem akcyzowym, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 4a Ustawy akcyzowej.

Skutki Wyroku NSA: Akcyza od Nadwyżek i niedoborów wyrobów niezharmonizowanych

W praktyce stanowisko zajęte przez NSA, a wcześniej przez sąd pierwszej instancji i organ wydający interpretację indywidualną może oznaczać, że organy podatkowe będą wymagać zapłaty akcyzy od:

• Nadwyżek nabytych wewnątrzwspólnotowo wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych, które nie zostały wprowadzone do składu podatkowego i objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy.
• Powstałych z przyczyn losowych niedoborów wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych nabytych wewnątrzwspólnotowo i przemieszczanych w kraju w celu ich wprowadzenia do składu podatkowego i objęcia procedurą zawieszenia poboru akcyzy.

Ostrożność w postępowaniu z Nadwyżkami akcyzowymi

Podmioty prowadzące składy podatkowe powinny zwrócić uwagę na stanowisko NSA zajęte w Wyroku, zachowując przy jego interpretacji odpowiednią ostrożność, zwłaszcza w kwestii Nadwyżek wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych. NSA w ustnym uzasadnieniu wyroku nie wskazał szczegółowo co może stanowić przyczynę uniemożliwiającą wprowadzenie Nadwyżek wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych do składu podatkowego i objęcie ich procedurą zawieszenia poboru akcyzy.

Jednocześnie Dyrektor KIS w zaskarżonej interpretacji uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym gdy w przesyłce dostarczonej do składu podatkowego spółki znajdować się będą wyroby niewykazane lub w ilości większej niż wykazana w zgłoszeniu o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym, będą one mogły zostać wprowadzone do składu podatkowego w procedurze zawieszenia poboru akcyzy pod warunkiem, że spełnione zostaną warunki stosowania tej procedury, określone w art. 41 ust. 4 pkt 2 Ustawy akcyzowej. W szczególności chodzi o niezwłoczne po przyjęciu tych wyrobów do składu złożenie odpowiedniej korekty zgłoszenia o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym i spełnienie warunku złożenia zabezpieczenia akcyzowego, tj. przemieszczenie objęte będzie zabezpieczeniem ryczałtowym, albo - w przypadku złożenia zabezpieczenia generalnego - w wyniku powstałych rozbieżności nie dojdzie do przekroczenia kwoty, którą w związku z tym przemieszczeniem obciążone zostało to zabezpieczenie.