Kolejne wyzwania związane z systemem kaucyjnym – automat do zwrotu butelek (kaucjomat) a opłata produktowa

System kaucyjny stanowi poważne wyzwanie dla przedsiębiorców i wiąże się z koniecznością opracowania strategii działania w obliczu nowych obowiązków. Do jednego z wyzwań należy wdrożenie systemu zbierania butelek zwracanych przez konsumentów. Coraz częściej podmioty rozważają zakup tzw. kaucjomatów, czyli specjalnych maszyn służących do automatycznego zbierania opakowań po napojach (przyjmowania opakowań od użytkowników wrzucających je do otworu maszyny) i następnie segregacji tych opakowań.

Wprowadzanie na polski rynek sprzętu elektrycznego a opłata produktowa

W przypadku wprowadzania przez podmiot do obrotu sprzętu elektrycznego i elektronicznego ustawa o ZSEE nakłada na podmiot wprowadzający obowiązek osiągnięcia w poszczególnych latach określonych poziomów zbierania, odzysku oraz przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytego sprzętu, a także obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych. W przypadku niewywiązania się z ww. obowiązków, wprowadzający sprzęt obowiązany jest do naliczenia i uiszczenia opłaty produktowej oraz opłaty na publiczne kampanie edukacyjne, zgodnie z art. 72 ust. 2, art. 73 oraz art. 15 ust. 3 ustawy o ZSEE.

Ponadto wprowadzający sprzęt, zgodnie z art. 50 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o odpadach ma obowiązek złożenia wniosku o wpis do rejestru BDO oraz uiszczania opłaty rejestrowej/rocznej za wpis do rejestru i utrzymanie konta podmiotu w BDO.

Interpretacja indywidualna w sprawie automatów do zwrotu butelek

Ustawa o ZSEE w art. 2 ust. 2 przewiduje szereg wyłączeń od konieczności dopełniania ww. obowiązków. W niedawno wydanej interpretacji indywidualnej Marszałek Województwa Mazowieckiego odniósł się do możliwości objęcia automatów kaucyjnychkaucjomatów jednym z wyjątków pozwalających na odstąpienie od obowiązku uzyskiwania określonych poziomów zbierania, odzysku oraz przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytego sprzętu czy też prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych.

W ocenie Wnioskodawcy, sam kaucjomat wpisuje się w definicję sprzętu w rozumieniu ustawy o ZSEE, niemniej jednak może on podlegać włączeniu spod tej ustawy jako:

• wielkogabarytowa stała instalacja bądź
• sprzęt specjalnie zaprojektowany i zainstalowany jako część urządzenia, do którego nie stosuje się przepisów ustawy (w tym przypadku - ww. wielkogabarytowej stałej instalacji) i który może spełniać swoją funkcję tylko jako część tego urządzenia.

W ocenie Organu interpretacyjnego automaty do zwrotu butelek, mimo swojej złożonej budowy, są pojedynczym urządzeniem, nie zaś instalacją. Co więcej, Organ dodał, że nawet gdyby przyjąć, że kaucjomat można by uznać za wielkogabarytową stałą instalację, to nie będzie on podlegać wyłączeniu spod przepisów ustawy o ZSEE, ponieważ moduły automatu kaucyjnego są produkowane seryjnie, nie są to urządzenia produkowane jednostkowo z myślą o konkretnym i zasadniczo niepowtarzalnym urządzeniu technicznym. Nie zostały zatem spełnione wszystkie przesłanki dla zastosowania wskazanych wyłączeń ustawowych, a w konsekwencji na podmiocie wprowadzającym spoczywa szereg obowiązków środowiskowych, w tym rozliczanie opłaty rocznej oraz opłaty produktowej.

System kaucyjny w Polsce 2025

Od 1 października 2025 roku zacznie obowiązywać w Polsce system kaucyjny. To prawdziwa rewolucja dla przedsiębiorców zarówno w obszarze finansowym, jak i logistycznym, wymagająca analizy szeregu kwestii formalnych i strategicznych. System kaucyjny rodzi również liczne pytania praktyczne w zakresie podatku VAT, jak również pociąga za sobą konieczność przeanalizowania innych obowiązków środowiskowych, jak choćby te, które zostały przywołane w ww. interpretacji.

System kaucyjny to kompleksowe wyzwanie, dlatego zapraszamy na nasze szkolenie online którego celem jest kompleksowe przygotowanie uczestników na wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce oraz dostarczenie praktycznej wiedzy na temat obowiązków, wyzwań i szans związanych z tym systemem.