Przejdź do głównej treści

Oferowanie pożyczki przy użyciu bramki płatniczej a pośrednictwo finansowe

Komentarz do wyroku NSA z dnia 8 stycznia 2025 r.

Biuletyn Zespołu Doradztwa Podatkowego dla Instytucji Finansowych | Komentarz eksperta 01/2025 | 3 lutego 2025 r.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 stycznia 2025 r. (sygn. akt I FSK 743/21) uznał, że usługa oferowania na bramce płatniczej możliwości zawarcia umowy pożyczki z bankiem stanowi element pośrednictwa finansowego, a w konsekwencji może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Uchylił w konsekwencji niekorzystne dla podatnika interpretację indywidualną oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, które dostrzegały w czynnościach pośrednika rolę wyłącznie administracyjno-techniczną.

Biuletyn Zespołu Doradztwa Podatkowego dla Instytucji Finansowych

Zobacz wszystkie wydania i zasubskrybuj powiadomienia e-mail.

Spółka występując o wydanie interpretacji indywidualnej wskazała, że jako dostawca rozwiązań do obsługi transakcji elektronicznych i wsparcia sprzedaży online współpracuje z bankiem w celu zapewnienia klientom sklepów internetowych możliwości dokonywania płatności za zakupy przy wykorzystaniu środków finansowych uzyskanych od banku. Rola wnioskodawcy skupiała się na udostępnieniu na posiadanej infrastrukturze IT – bramce płatniczej – opcji skorzystania z finansowania zakupów pożyczką.

Sam proces zawierania umowy pomiędzy klientem sklepu a bankiem przebiegał natomiast na środowisku informatycznym banku, na które – po wybraniu odpowiedniej opcji – przenosiła klienta bramka płatnicza wnioskodawcy. Spółka wskazała również, że w ramach współpracy z bankiem jest odpowiedzialna za przekazanie środków pochodzących z pożyczki do sklepu internetowego. Wynagrodzenie wnioskodawcy zostało natomiast określone prowizyjnie jako procent od ilości pożyczek udzielonych przez bank po przekierowaniu przez spółkę.

Dyrektor KIS uznał, że przedstawione przez wnioskodawcę czynności nie stanowią pośrednictwa finansowego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Zdaniem organu, czynności spółki polegające na umożliwieniu za pomocą bramki płatniczej skorzystania z oferty banku w zakresie rozłożenia płatności za zakupiony produkt na raty, stanowią czynności techniczne i administracyjne.

Nie zawierają one w sobie natomiast – jak wskazał Dyrektor KIS – aktywności typowych dla pośrednictwa tj. poszukiwania i kontaktu z potencjalnym klientem, przedstawiania oferty banku, reprezentowania go czy negocjowania treści umowy.

W podobnym tonie o czynnościach wykonywanych przez wnioskodawcę wypowiedział się WSA w Warszawie. Podkreślił on, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem TSUE, aby uznać dany podmiot za pośrednika konieczne jest, aby m.in. jego celem było uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę oraz aby czynności pośrednika nie ograniczały się do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową – co w ocenie sądu miało miejsce w omawianej sprawie.

Rację podatnikowi przyznał dopiero NSA. W ustnym uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że skoro wnioskodawca za pośrednictwem swojego narzędzia informatycznego (bramki płatniczej) udostępnia klientowi ofertę banku, a także przekazuje środki z pożyczki pomiędzy bankiem a sklepem internetowym, to niewątpliwie realizuje zwolnione z VAT czynności pośrednictwa finansowego. 

Komentowany wyrok wpisuje się w obserwowany w ostatnim czasie trend redefinicji czynności pośrednictwa i może szczególnie zainteresować nie tylko operatorów płatniczych i spółki fintechowe, lecz również banki i firmy pożyczkowe, które oferują bądź zamierzają oferować usługi finansowe z wykorzystaniem bramek płatniczych i nowoczesnych technik komunikacji.

Po pozytywnych dla podatników wyrokach NSA z 16 maja 2022 r. (sygn. akt I FSK 1989/18) oraz WSA w Krakowie z 4 kwietnia 2023 r. (sygn. akt I SA/Kr 1381/22, prawomocny) uznających za pośrednictwo finansowe m.in. czynności informowania klienta o warunkach finansowania udzielanego przez bank i procedurze jego uzyskania, a także czynnościach przeprowadzania rozmów zmierzających do zainicjowania kontaktu z klientem oraz przeprowadzenia analizy dostępności produktu dla danego klienta, NSA uznał, że zwolnione z VAT powinny być również czynności udostępniania na stronie internetowej (bramce płatniczej) oferty produktowej banków.

Na aprobatę zasługuje – jak się wydaje – dostrzeżenie przez NSA, że tradycyjnie rozumiane pośrednictwo, jako zespół czynności opartych na kontakcie z potencjalnym klientem i negocjacji w jego imieniu ostatecznych warunków umowy, nie w pełni przystaje do realiów gospodarki cyfrowej.

Konsumenci coraz częściej poszukują bowiem rozwiązań, które zapewniają szybki i efektywny dostęp do finansowania, którego proces uzyskania odbywa się wespół z realizacją transakcji zakupu np. w sklepie internetowym.

Podmioty wychodzące naprzeciw tym oczekiwaniom, które – z wykorzystaniem infrastruktury IT – stwarzają możliwość uzyskania pożyczki czy kredytu, nie powinny być stawiane w sytuacji gorszej niż te, które kojarzą strony w sposób tradycyjny. Już bowiem w 2013 r. NSA (sygn. akt I FSK 922/12) zaznaczył, że świadczenie usług pośrednictwa finansowego czy ubezpieczeniowego może być realizowane przy wykorzystaniu Internetu oraz innych nowoczesnych narzędzi elektronicznych.

Chociaż komentowane rozstrzygnięcie zasługuje na uwagę, warto pamiętać, że zostało ono wydane przez NSA na zakończenie pełnego toku instancji. Nie można zatem w pełni wykluczyć, że organy podatkowe pozostaną przy dotychczas prezentowanym, niekorzystnym dla podatników stanowisku, oceniającym czynności udostępniania w sieci oferty podmiotów finansowych jako czynności techniczne, opodatkowane VAT. Pozostaje mieć jednak nadzieję, że zrewidują one swoje podejście według stanowiska NSA, co może pozytywnie wpłynąć na polski rynek operatorów płatniczych, jak i rozwijającą się branżę fin-tech.

Did you find this useful?

Thanks for your feedback

Rekomendowane strony