W rozpatrywanym przypadku przedmiotem zapytania podatnika skierowanego do Dyrektora KIS było to, czy bank powinien dokonywać korekty wartości bilansowej kredytu rozliczanej w czasie metodą tzw. efektywnej stopy procentowej, korekty wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych, rezerw oraz odpisów na oczekiwane straty kredytowe, na podstawie odpowiednich przepisów rachunkowych.
Należy podkreślić, iż zgodnie z argumentacją wnioskodawcy wskazane pozycje stanowią składnik bilansu, komponent aktywa w postaci kredytu, a ich korekta nie powinna wynikać z wydania pozytywnego lub negatywnego dla banku wyroku dotyczącego kredytów / pożyczek hipotecznych indeksowanych lub denominowanych w walucie obcej, lecz z odpowiednich przepisów rachunkowych.
Warto zaznaczyć, iż fakt zawiązywania wskazanych pozycji bilansowych (korekty wartości bilansowej kredytu rozliczanej w czasie metodą tzw. efektywnej stopy procentowej, korekty wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych, rezerw oraz odpisów na oczekiwane straty kredytowe) związany jest z zabezpieczeniem, mitygacją ryzyka walutowego banku, nie zaś z samym faktem udzielenia kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, a także przypomnieć, że sama ustawa o CIT w art. 9b ust. 1 daje podatnikowi wybór co do metody ustalania różnic kursowych.
Podatnik może więc ustalać różnice kursowe na podstawie art. 15a ustawy o CIT (tzw. metoda podatkowa) lub na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości (tzw. metoda rachunkowa).
Wybór ten ma bezpośredni wpływ na rozliczenia podatkowe w CIT związane z różnicami kursowymi, w szczególności podatnik, który zdecyduje się na wybór metody rachunkowej, powinien zaliczać odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej, a także wyceny pozabilansowych pozycji w walutach obcych.
W efekcie, w kontekście zapadających wyroków wydaje się, że rozstrzygające dla potrzeb dokonania ewentualnej korekty różnic kursowych naliczonych od pozycji bilansowych, których zawiązanie wynika z postanowień przepisów rachunkowych, powinny być zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych, w szczególności brak kwestionowania ujęcia w nich pozycji, od której naliczane są różnice kursowe, przez audytora.
Innymi słowy, wydaje się, że wskazane pozycje powinny być korygowane przy uwzględnieniu przepisów rachunkowych. Nie powinny zaś zależeć wyłącznie od negatywnego dla banku wyroku dotyczącego kredytów hipotecznych oraz pożyczek hipotecznych indeksowanych lub denominowanych w walucie obcej.
Stanowisko Dyrektora KIS, zgodnie z którym w wyniku zapadania wyroków dotyczących kredytów hipotecznych oraz pożyczek hipotecznych indeksowanych lub denominowanych w walucie obcej skutkuje tym, że bank powinien dokonywać korekt różnic kursowych wskazanych pozycji związanych z kredytami rozpoznanych w wyniku podatkowym i wydaje się nie uwzględniać wybranej przez podatnika metody ustalania różnic kursowych.
W kontekście toczących się spraw związanych z tzw. kredytami „frankowymi”, przedstawione stanowisko Dyrektora KIS może wprowadzić znaczące zmiany w podejściu banków do kwestii rozliczeń związanych z tymi postępowaniami.