Newsletter Transformacja Energetyczna

Zielona transformacja: wsparcie dla przedsiębiorstw
 

W ramach Europejskiego Zielonego Ładu uruchamiane są programy wspierające inwestycje w odnawialne źródła energii i efektywne wykorzystanie energii. Przedsiębiorcy mogą skorzystać z różnych form wsparcia, takich jak dotacje i preferencyjne pożyczki, na działania obejmujące budowę magazynów energii, rozwój kogeneracji oraz inwestycje w odnawialne źródła energii na obszarach wiejskich. Dodatkowo dostępne są środki na rozwój infrastruktury ładowania pojazdów ciężarowych, co wspiera transformację transportu w kierunku zeroemisyjności.

Poniżej przedstawiamy kluczowe instrumenty wsparcia:

• Magazyny energii
  
  Cel: Poprawa stabilności Krajowej Sieci Energetycznej (KSE) poprzez rozwój technologii magazynowania energii.
  Wsparcie: Dotacja i/lub pożyczka do 100% kosztów kwalifikowanych (maks. 45% dla dużych firm).
  Termin: od 4 kwietnia do 30 maja 2025 r.
  Beneficjenci: Przedsiębiorcy.
  
  
• Kogeneracja dla energetyki i przemysłu
  
  Cel: Promowanie wysokosprawnej kogeneracji (z wyłączeniem węgla).
  Wsparcie: Dotacja do 50% lub pożyczka do 100% kosztów kwalifikowanych.
  Termin: Do 19 grudnia 2025 r.
  Beneficjenci: Przedsiębiorcy.
  
  
• Kogeneracja dla ciepłownictwa
  
  Cel: Wsparcie wysokosprawnej kogeneracji w sektorze ciepłowniczym.
  Wsparcie: Dotacja do 50% lub pożyczka do 100% kosztów kwalifikowanych.
  Termin: Do 30 czerwca 2025 r.
  Beneficjenci: Przedsiębiorstwa energetyczne (moc min. 50 MW).
  
  
• Kogeneracja powiatowa
  
  Cel: Efektywne wykorzystanie ciepła odpadowego i OZE w ciepłownictwie.
  Wsparcie: Dotacja do 50% lub pożyczka do 100% kosztów kwalifikowanych.
  Termin: Do 30 czerwca 2025 r.
  Beneficjenci: Przedsiębiorstwa energetyczne (moc poniżej 50 MW).
  
  
• Energia dla wsi
  
  Cel: Rozwój odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich.
  Wsparcie: Dotacje do 45% (biogazownie, elektrownie wodne), dotacja do 20% na magazyny energii, pożyczki do 100%
  Termin: Do 19 grudnia 2025 r.
  Beneficjenci: Spółdzielnie energetyczne, rolnicy.
  
  
• Stacje ładowania dla transportu ciężkiego
  
  Cel: Rozwój infrastruktury ładowania dla zeroemisyjnych pojazdów ciężarowych.
  Wsparcie: Dotacja do 100% kosztów kwalifikowanych.
  Termin: 31 marca – 31 sierpnia 2025 r.
  Beneficjenci: Przedsiębiorcy.

Rekompensaty dla przedsiębiorstw energetycznych wypłacane przed 1 lipca 2024 r. nie podlegają VAT
 

Przedsiębiorstwa energetyczne i gazowe otrzymują rekompensaty w celu zminimalizowania negatywnych skutków związanych z wprowadzeniem cen maksymalnych w rozliczeniach z odbiorcami energii elektrycznej i gazu. Otrzymywane rekompensaty wiązały się z wątpliwościami w zakresie ich opodatkowania VAT jako dotacji/subwencji mających wpływ na cenę.

Sama ustawa o VAT nie odnosi się wprost do opodatkowania rekompensat do cen energii elektrycznej i gazu. Natomiast ustawy szczególne, wprowadzające rekompensaty, w swym brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2024 r. wprost określały, że rekompensaty nie stanowiły subwencji, dotacji ani innych dopłat o podobnym charakterze, które podlegałyby VAT (zgodnie z brzmieniem przepisów obowiązującym od 1 lipca 2024 r. kwoty rekompensat należy powiększać o VAT). Pomimo takiego brzmienia przepisów, w stanie prawnym obowiązującym przed 1 lipca 2024 r. organy podatkowe uznawały, że rekompensaty są objęte VAT.

W wyroku z dnia 19 marca 2025 r. (sygn. I FSK 477/24) Naczelny Sąd Administracyjny zakwestionował takie stanowisko organów podatkowych. Sprawa dotyczyła interpretacji indywidualnej, wydanej przez Dyrektora KIS. Co istotne, wcześniej również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał stanowisko organów podatkowych za nieprawidłowe, a sprawa trafiła do NSA ze skargi kasacyjnej organu podatkowego.

Organ podatkowy twierdził w postępowaniu, że rekompensaty otrzymane przed 1 lipca 2024 r. stanowią dotacje mające bezpośredni wpływ na cenę energii, wobec czego podlegają opodatkowaniu VAT. Ponadto organ podatkowy stwierdził, że ulgi i zwolnienia podatkowe udzielone na podstawie odrębnych ustaw (tzn. wyłączenie rekompensat z opodatkowania VAT, określone w treści ustaw szczególnych, wprowadzających te rekompensaty zamiast w treści samej ustawy o VAT) nie mają zastosowania do VAT.

NSA uznał stanowisko organu za nieprawidłowe. W ustnym uzasadnieniu Sąd wskazał, że rekompensaty otrzymywane przed 1 lipca 2024 r. przez przedsiębiorstwa energetyczne nie stanowią dotacji, subwencji ani innych dopłat o podobnym charakterze, nie są również powiązane z określonymi dostawami energii i nie podlegają opodatkowaniu VAT, co wynika wprost z przepisów ustaw szczególnych. Co istotne, NSA wskazał, że przepisy ustaw szczególnych wyłączające opodatkowanie VAT rekompensat mają charakter powszechnie obowiązujący. Jeśli podatnicy stosują się do obowiązującego powszechnie przepisu prawa wyłączającego rekompensaty z opodatkowania VAT, organy podatkowe nie powinny powoływać się na brak odpowiednich uregulowań w ustawie o VAT. 

Wyrok NSA stanowi jasny sygnał, że organy podatkowe nie mogą interpretować przepisów w sposób niekorzystny dla podatników, jeśli przepisy szczególne przewidują wyłączenie z opodatkowania. Stąd, w przypadku ewentualnego opodatkowania VAT rekompensat otrzymywanych przed 1 lipca 2024 r. omawiane orzeczenie dostarcza argumentów dla wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty.

Istotne zmiany w obszarze rynku mocy
 

W marcu pojawiła się kolejna istotna zmiana przepisów o rynku mocy. Wprowadziła ją ustawa z dnia 21 lutego 2025 r. o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw („Nowelizacja”), która weszła w życie 18 marca 2025 r.

Nowelizacja wprowadza mechanizm tzw. aukcji dogrywkowych. Pozwala on na powtórzenie aukcji głównej albo uzupełnienie umów mocowych zawartych w wyniku rozstrzygniętej aukcji głównej na dany rok dostaw, jeśli jej wyniki nie zapewniają możliwości utrzymania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej do odbiorców końcowych. Aukcje dogrywkowe będą zatem w gruncie przedłużeniem aukcji głównej na dany rok dostaw.

Fakt braku możliwości utrzymania bezpieczeństwa dostaw będzie musiał zostać potwierdzony przez analizę przekazaną ministrowi właściwemu ds. energii oraz Prezesowi URE przez operatora systemu przesyłowego, wraz z rekomendacją dotyczącą potrzeby przeprowadzenia aukcji dogrywkowej oraz propozycją parametrów tej aukcji (w tym jednostkowych poziomów nakładów inwestycyjnych odniesionych do mocy osiągalnej netto oraz korekcyjnych współczynników dyspozycyjności).

Nowelizacja przewiduje przeprowadzenie maksymalnie dwóch aukcji dogrywkowych na lata dostaw 2029 i 2030. Aukcje te zostaną przeprowadzone po zakończeniu aukcji głównych. Parametry aukcji dogrywkowej na dany rok dostaw będą określone w rozporządzeniu ministra właściwego ds. energii, wydanego po zasięgnięciu opinii Prezesa URE.

Zgodnie z Nowelizacją do udziału w aukcji dogrywkowej będą uprawnione takie same podmioty jak w przypadku aukcji głównej. Certyfikację do aukcji dogrywkowej prowadzi się zgodnie z zasadami i warunkami dot. certyfikacji do aukcji głównej (z zastrzeżeniem, że do udziału w niej mogą zostać zgłoszone wyłącznie jednostki nieobjęte obowiązkiem mocowym obejmującym okres dostaw, którego dotyczy dana aukcja dogrywkowa).

Nowelizacja jest kolejną – po ustawie z dnia 24 stycznia 2025 r. o zmianie ustawy o rynku mocy, która weszła w życie 14 lutego 2025 r. i wprowadziła mechanizm aukcji uzupełniających na okres od drugiej połowy 2025 r. do 2028 r. – istotną zmianą przepisów o rynku mocy. Zwracamy także uwagę, że powyższym nowelizacjom towarzyszyły zmiany Regulaminu rynku mocy, w tym najnowsza, określona w Karcie aktualizacji nr RRM/Z/11/2025 zatwierdzonej decyzją Prezesa URE z 24 marca 2025 r.

Zmiany w chińskim sektorze magazynowania energii
 

Chiny rezygnują z obowiązku budowy magazynów energii przy źródłach odnawialnych, zastępując go mechanizmem aukcji CfD (Contracts for Difference). Zmiana ta ma obniżyć koszty inwestycji w OZE, ale jednocześnie ma spowodować spadek popytu na magazyny energii.

Dotychczas Chiny odpowiadały za 56% globalnego rynku magazynów energii, dlatego decyzja Pekinu może znacząco wpłynąć na światowy rynek baterii. Chińscy producenci będą poszukiwać nowych odbiorców, co może prowadzić do spadku cen baterii, także w Europie.

Choć w krótkim okresie może to spowolnić rozwój sektora magazynowania energii w Chinach, rząd może w przyszłości wprowadzić nowe mechanizmy wsparcia dostosowane do warunków rynkowych.

Wydarzenie Branżowe:

Przyszłość rynku energii - dołącz do liderów transformacji!
 

Data: 8 maja 2025, godz. 11:30-14.30
Miejsce: Deloitte, Q22, Al. Jana Pawła II 22, Warszawa

Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE) to jedno z kluczowych przedsięwzięć w historii polskiego sektora energetycznego. System ten będzie gromadzić wszystkie kluczowe dane techniczne i handlowe, niezbędne do sprawnej obsługi rynku detalicznego energii elektrycznej. Jego wdrożenie umożliwi lepszą interakcję między podmiotami w sektorze oraz zwiększy efektywność zarządzania danymi. Każdy uczestnik rynku energii zobowiązany jest do dostosowania swoich systemów do wymiany informacji z CSIRE, co stanowi istotne wyzwanie technologiczne i organizacyjne dla branży.

Serdecznie zapraszamy na inspirujące spotkanie dotyczące wyzwań i najlepszych praktyk na rynku energetycznym w zakresie technologii wspierających zarządzanie danymi.

Spotkanie będzie okazją do wymiany branżowych doświadczeń oraz dyskusji z ekspertami z Deloitte, Axpo Polska, Respect Energy i Creatio.

Kluczowe punkty programu:

• Transformacja CSIRE: kluczowe doświadczenia i praktyczne wskazówki od ekspertów
• Wyzwania branży energetycznej w kontekście transformacji cyfrowej - Paweł Klepacki, Axpo Polska
• Panel dyskusyjny: przyszłość CRM i no-code – rozmowa ekspertów Respect Energy i Deloitte
• Prezentacja Creatio CRM - Aleksander Kaszewski, Creatio
• Jak dzięki Gen AI zaoszczędzić 60% kosztów na obsłudze dokumentów? Przykłady zastosowań: korespondencja, windykacja, umowy - Tomasz Filipek, Deloitte
• Networking

Nie przegap okazji do zdobycia cennych informacji i nawiązania kontaktów. Zarejestruj się już dziś, liczba miejsc ograniczona!

Zarejestruj się