AI verwelkomen als partner in het juridische landschap
Be Artificial Original: Gebruik AI om creativiteit en innovatie te ontgrendelen
In het snel veranderende juridische landschap is kunstmatige intelligentie niet slechts een hulpmiddel, maar een transformerende kracht. Dit artikel laat zien hoe menselijke juridische expertise en AI elkaar kunnen aanvullen. AI vervangt advocaten niet, maar fungeert als een waardevolle bijrijder die taken versnelt en nieuwe creatieve mogelijkheden opent. Ferd Grapperhaus en Dominique Poot van Deloitte Legal onderzoeken hoe AI het juridische werk efficiënter en responsiever maakt voor klantbehoeften.
Deloitte zal AI ook inzetten in niet-juridische processen, wat zowel kansen als (mogelijke juridische) risico's met zich meebrengt. Juridische processen binnen organisaties zullen veranderen, omdat AI uitblinkt in onderzoek, opstellen, scoren van RFP's, gegevensverwerking en het beantwoorden van juridische vragen. Juridische dienstverleners zullen daarnaast moeten zoeken naar verdienmodellen buiten ‘uurtarieven’. AI biedt de kans om menselijke experts meer waarde, originaliteit en creativiteit te laten toevoegen. ‘Ondanks de technologische voordelen blijft menselijke expertise essentieel,’ zegt Grapperhaus. ‘De advocaten van de toekomst zullen niet alleen juridische experts zijn, maar ook vaardig in het benutten van AI.’
Integreer AI in uw bedrijfsprocessen
De juridische dienstverlening ondergaat momenteel veranderingen. Poot zegt: 'Hoewel we niet verwachten dat alles binnen vijf jaar automatisch zal gebeuren, zien we een verschuiving in de rol van juridische professionals naar kennis en interpretatie. Naast informatie ophalen, biedt AI ook waardevolle inzichten. Een voorbeeld is het doorzoeken van al je contracten op een specifieke clausule. Wat vroeger tijdrovend en duur was, is nu gewoon een vraag die je in het systeem kunt invoeren. Hoe ga je om met deze nieuwe mogelijkheden?'
Poot roept bedrijven op om nu actie te ondernemen: ‘Integreer AI in uw bedrijfsprocessen om te optimaliseren en te versnellen. Het is cruciaal omdat het uw team helpt zich voor te bereiden op de technologische verschuiving. Ook als u geen eigen AI ontwikkelt, is het belangrijk om de kansen te benutten en de technologie toe te passen.’
AI gaat advocaten niet vervangen, denkt Poot. 'Maar het zal onze mogelijkheden uitbreiden en ons dienstenaanbod verrijken. Het zal wat vroeger een handmatige taak was drastisch versnellen, zodat we als mens meer waarde kunnen toevoegen aan het proces. AI versterkt dus wat we al doen, en stelt ons in staat om meer te bereiken. Een juridisch adviseur die nu alles handmatig doet, laat waardevolle middelen onbenut en belast hoogopgeleid personeel onnodig. Het is niet meer nodig om een juridisch team onder zijn niveau te laten werken, zeker niet in een tijd van beperkte budgetten en uitdijende, soms zelfs internationale, verantwoordelijkheden.' De inzet van AI kan meer uitdagingen voor professionals betekenen - op een positieve manier, vindt Poot. 'Door de mogelijkheden die AI biedt te verkennen en te benutten, kan de waardevolle medewerker nog meer plezier hebben in zijn werk, nieuwe uitdagingen aangaan en groeien als professional. Een professional met uitdagend werk blijft waarschijnlijk langer gecommitteerd.' Grapperhaus sluit zich bij die conclusie aan: 'Juist omdat AI kunstmatig is, biedt het professionele dienstverleners de mogelijkheid om zelf met creatievere, originelere oplossingen te komen.'
Door de voortdurend veranderende en steeds complexere wetgeving hebben bedrijven behoefte aan uitgebreid advies, waarvan Legal een belangrijk onderdeel is
Multidisciplinaire aanpak
Deloitte biedt een breed scala aan diensten en zoals Poot benadrukt, opereert Legal niet als een op zichzelf staande entiteit. “Onze aanpak is holistisch, en AI stelt ons in staat sneller te reageren. Waar staat een organisatie voor en wat betekent dit voor hen? Hoe navigeren we binnen de huidige juridische context? We richten ons meer op preventieve ondersteuning dan op reparatie achteraf. Met de steeds veranderende en complexe wetgeving hebben bedrijven behoefte aan breed advies, waarvan Legal slechts één aspect is. Deloitte streeft ernaar een strategische partner te zijn die zich aansluit bij de denkprocessen van bedrijven. Wanneer men alleen met advocaten werkt, kan het moeilijk zijn om het potentieel van AI te zien, daarom kiest Deloitte voor een multidisciplinaire aanpak. Het is essentieel voor advocaten om te begrijpen wat AI te bieden heeft, zodat ze de juiste vragen kunnen stellen aan AI-experts. Ook volgen we GPT-trainingen om de mogelijkheden en beperkingen van AI te verkennen en te begrijpen welke rol advocaten hierin spelen. De toekomst ligt niet alleen bij de klassieke advocaat, maar ook bij de advocaat die weet hoe hij AI effectief kan inzetten.”
AI als bijrijder
Deloitte ziet AI vooral als een ondersteunende kracht, die naast de mens als bijrijder fungeert. Poot zegt: ‘Mensen moeten nog steeds kritisch en validerend zijn, maar niet alles hoeft handmatig te gebeuren. Als AI een rol speelt in een organisatie, zou het die van een coördinator of bijrijder zijn. AI stelt je in staat om voorbereidende acties te ondernemen die je anders niet had kunnen doen. AI versnelt processen, zoals het opstellen van een landenoverzicht van de geldende wetgeving.’ Het kan ook contracten opstellen, beleidsdocumenten doorzoeken of nieuwe wetgeving scannen, aldus Poot. ‘Stel dat je een audit hebt uitgevoerd. Waarom zou je nog steeds al die gegevens met de hand moeten doorspitten om een rapport op te stellen? AI maakt het mogelijk om informatie efficiënter en breder te verwerken en kan veel van het routinewerk verminderen, wat leidt tot betere controle. Een platform als Moonlit laat zien hoe AI kan zorgen voor overzichten. Het handmatig doorzoeken van alle juridische documenten en elk detail ontdekken is bijna onmogelijk. AI kan zowel de snelheid als de kwaliteit van je werk verbeteren.
Alert blijven is echter essentieel. In één voorbeeld heeft een advocaat dit nagelaten en heeft hij fictieve rechtszaken geciteerd in de rechtbank, die door ChatGPT waren gegenereerd. Het is belangrijk om de aard van AI te begrijpen, wat het doet en wat zijn mogelijkheden zijn, maar ook wat het niet is en de valkuilen waar je mee te maken kunt krijgen. Als jurist kun je de technologie dan op een verantwoorde manier gebruiken. Het is van cruciaal belang om kritisch te blijven bij het gebruik van algoritmen, te beoordelen of ze ethisch en juridisch correct zijn en hoe je ermee omgaat. Met AI is dataprotectie een ander belangrijk punt waar we bij Deloitte veel aandacht aan besteden.'
AI versnelt processen, zoals het opstellen van een overzicht per land van de toepasselijke wetgeving. Het kan ook contracten opstellen of beleidsdocumenten doorzoeken.
Menselijke maat
Deloitte Legal heeft een evenwichtige kijk op AI: 'Bij de inzet van AI kijken we naar de waarde die het oplevert voor onze cliënten', zegt Grapperhaus. 'We vragen ons af hoe we AI op een verantwoorde manier kunnen inzetten en hoe we transparant kunnen zijn over de rol van AI in ons werk.
We streven naar betrouwbare en praktische AI die altijd waarde toevoegt. Onze aanpak is verantwoordelijk; we willen niet blindelings trends volgen zonder de risico's te overwegen. We zijn optimistisch maar ook realistisch. Hoewel AI onze diensten verbetert, blijft menselijke interactie essentieel. Er zullen altijd deskundigen zijn die AI-gegevens interpreteren en aanpassen aan de specifieke behoeften van de klant, kritisch naar resultaten kijken en de juiste vragen stellen.'
De expertise die hiervoor nodig is, verschilt van wat er van de traditionele advocaat wordt gevraagd, zegt Poot. 'Daarnaast groeit de vraag naar mensen die met AI-ondersteuning kunnen omgaan, wat nieuwe rollen en vaardigheden binnen organisaties vereist.'
‘Een van die nieuwe mogelijkheden is het begeleiden van algoritmes,’ zegt Poot. ‘Moonlit functioneert zo goed omdat belastingprofessionals context hebben gegeven aan het platform. Professionele training is ook van cruciaal belang. Misschien kan generatieve AI in de nabije toekomst context creëren; dan zal het werk van juridische professionals nog meer gericht zijn op interpretatie en foutcorrectie. We moeten echter nadenken over wat de klant in de toekomst van ons verwacht, nu generatieve AI een blijvende factor is.’ Grapperhaus: ‘Generatieve AI is gewoon disruptief, klaar. Dus je moet er in elk geval voor zorgen dat je kritisch blijft ten opzichte van zowel je vakgebied als de resultaten die je organisatie levert.’
Poot merkt op dat de juridische sector in het algemeen ontvankelijk is voor innovatie, maar pleit ook voor realisme. ‘Laten we niet onrealistische verwachtingen van AI hebben: het is geen panacee. Als het echter goed wordt ingezet, kan het een omgeving creëren waarin juridische teams van organisaties meer kunnen bijdragen aan de missie van de organisaties die zij ondersteunen. De workflow moet zo worden ingericht dat het eenvoudig is om effectief met AI te werken. Met toegang tot alle relevante jurisprudentie kun je een scherp jurist blijven en tegelijkertijd efficiënter werken.’
