Skip to main content

CSDDD: Corporate Sustainability Due Diligence Directive

Inzicht in en uitvoering van de komende CSDDD

De Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), die op 25 juli 2024 van kracht werd, is een van de centrale duurzaamheidswetten van de EU. De richtlijn verplicht bedrijven om grondig onderzoek te doen naar de impact op mensenrechten en het milieu in hun hele waardeketen, zowel upstream als downstream. Het doel is om negatieve effecten te identificeren, voorkomen en elimineren. De richtlijn is een cruciaal aspect van de bredere inzet van de EU voor duurzame ontwikkeling en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Download: CSDDD Q&A (PDF)

Met onze expertise op het gebied van duurzaamheid, juridische zaken, risicobeheer, supply chain management, bedrijfsstrategie en andere gerelateerde onderwerpen, helpen we bedrijven bij het interpreteren van wetgeving en het voorbereiden op naleving, terwijl ze tegelijkertijd hun bredere duurzaamheids- en bedrijfsdoelstellingen behalen.

Bereid uw bedrijf voor: lees hieronder onze gids voor CSDDD en hoe u er uw weg in kunt vinden.

Laten we samen uw organisatie voorbereiden op CSDDD
Achtergrondinformatie over CSDDD

De Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) is een EU-richtlijn die vereist dat bedrijven die onder de richtlijn vallen een due diligence-proces op het gebied van mensenrechten en milieu implementeren.

De richtlijn verplicht bedrijven om negatieve effecten op de mensenrechten en het milieu die verband houden met hun eigen activiteiten, de activiteiten van hun dochterondernemingen en de activiteiten van hun zakenpartners in de activiteitenketens van de ondernemingen, te identificeren en te beoordelen. Zakelijke partners zijn onder meer directe partners, partners met commerciële overeenkomsten die verband houden met de zakelijke activiteiten, producten of diensten van het bedrijf, evenals indirecte zakenpartners, bedrijven die zakelijke activiteiten uitvoeren die verband houden met de zakelijke activiteiten, producten of diensten van het bedrijf.

Waar nodig moeten bedrijven prioriteit geven aan de ernstigste risico's om te voorkomen, te beperken en te verhelpen of bij te dragen aan herstel, op basis van gedeelde verantwoordelijkheid.


De CSDDD zal uiteindelijk van toepassing zijn op:


  • Bedrijven in de EU met meer dan 1.000 werknemers en een wereldwijde netto-omzet van meer dan 450 miljoen euro.
  • Niet-EU-bedrijven met een netto-omzet van meer dan 450 miljoen euro in de Europese Unie.
  • Moedermaatschappijen van een groep die aan de bovenstaande drempels voldoet.
  • Bedrijven die in de EU een franchise- of royaltyovereenkomst hebben gesloten met onafhankelijke derde bedrijven of die de uiteindelijke moedermaatschappij zijn van een groep die aan de volgende criteria voldoet:
    • De afspraken zorgen voor een gemeenschappelijke identiteit, een gemeenschappelijk bedrijfsconcept en de toepassing van uniforme bedrijfsmethoden.
    • De royalty's moeten meer dan 22,5 miljoen euro bedragen.
    • Het bedrijf of de groep heeft een wereldwijde netto-omzet van meer dan 80 miljoen euro.


De implementatie van de richtlijn in lokale wetgeving wordt verwacht tegen 2026. Daarom zal de CSDDD geleidelijk in werking treden op basis van drempels.

Vereisten van de CSDDD

Het implementeren van due diligence op het gebied van mensenrechten en milieu vereist dat bedrijven de onderstaande activiteiten uitvoeren.

Betekenisvolle betrokkenheid van belanghebbenden is vereist in elk van deze processen en is een fundamenteel onderdeel van due diligence zoals voorgeschreven door de CSDDD.

Daarnaast vereist de CSDDD dat bedrijven een klimaattransitieplan opstellen:


  • Bedrijven moeten een transitieplan aannemen en uitvoeren om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C.
  • Bedrijven moeten jaarlijks de voortgang rapporteren en hun plannen bijwerken.

Hoewel de richtlijn de verantwoordelijkheid bij bedrijven legt om negatieve mensenrechten- en milieueffecten in hun hele waardeketen aan te pakken, speelt de nabijheid van de impact en de invloed die de onderneming heeft op de betrokken zakenpartner een rol bij het bepalen van het niveau van actie dat van de onderneming wordt verwacht.

Merk op dat context en hefboomwerking geen factor mogen zijn bij het prioriteren van impact, aangezien dit moet worden gedaan op basis van ernst en waarschijnlijkheid.


  1. Het ontwikkelen en implementeren van een preventieactieplan wanneer dat nodig is.
  2. Het verkrijgen van contractuele garanties van directe zakenpartners, het naleven van de gedragscode en, indien nodig, het preventieactieplan.
  3. Het doen van financiële of niet-financiële investeringen, aanpassingen of upgrades gericht op het voorkomen van negatieve effecten.
  4. Het aanpassen van bedrijfsplannen, praktijken, beleid, algemene strategieën en operaties die bijdragen aan leefbare lonen en inkomens voor hun leveranciers, en die mogelijke negatieve effecten op de mensenrechten of het milieu niet aanmoedigen.
  5. Het aanbrengen van de nodige wijzigingen in of verbeteringen in hun ontwerp-, distributie- en betalingspraktijken om negatieve effecten zowel stroomopwaarts als stroomafwaarts in hun activiteiten aan te pakken.
  6. Het verlenen van gerichte en evenredige financiële en/of niet-financiële steun aan zakenpartners die kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) zijn die deze nodig kunnen hebben, met name als de naleving van de gedragscode of het preventieactieplan hun levensvatbaarheid in gevaar zou kunnen brengen, bijvoorbeeld door een faillissement.

Van bedrijven wordt verwacht dat ze deze risico's aanpakken door rechtstreeks samen te werken met zakenpartners en/of indien nodig met indirecte zakenpartners, en door samen te werken met betrokken belanghebbenden of vertegenwoordigers. Als deze maatregelen echter niet leiden tot een succesvolle beheersing van de risico's, kan de onderneming er in laatste instantie voor kiezen om de zakelijke relatie tijdelijk op te schorten totdat het risico is opgelost, of af te zien van het aangaan van nieuwe of bestaande relaties met de betreffende partner, indien is vastgesteld dat de situatie niet verder zal worden beïnvloed.

Voor passende zorgvuldigheid op milieugebied in het kader van de CSDDD valt een specifieke reeks milieuthema's onder het toepassingsgebied, zoals uiteengezet in het aanhangsel van de richtlijn en hieronder samengevat:

Negatieve impact op natuurlijke hulpbronnen:


  • Biologische diversiteit
  • Bedreigde diersoorten
  • Natuurlijk erfgoed
  • Wetlands
  • Zeeën en oceanen (door vervuiling van schepen, stortplaatsen en andere bronnen)

Beheer van stoffen die schadelijk zijn voor het milieu:


  • Kwik (gebruik en afval)
  • Verboden chemische stoffen (productie/gebruik en import/export)
  • Afval (behandeling, inzameling, opslag en verwijdering, evenals export)
  • Gereguleerde stoffen (illegale productie, consumptie, import en export)

Aantasting van het milieu die van invloed is op de veiligheid, gezondheid, het welzijn en de toegang tot hulpbronnen van mensen, zoals:


  • Schadelijke bodemverandering
  • Water- of luchtverontreiniging
  • Schadelijke emissies
  • Overmatig watergebruik
  • Bodemdegradatie of andere natuurlijke hulpbronnen
  • Uitzetting of onteigening van land, bossen en wateren door verwerving, ontwikkeling en gebruik, met inbegrip van ontbossing

Het terugdringen van de klimaatverandering in overeenstemming met de Overeenkomst van Parijs, op basis van een klimaattransitieplan

Boetes tot een maximumbedrag dat door elke lidstaat afzonderlijk wordt vastgesteld (dit maximumbedrag mag echter niet lager zijn dan 5% van de netto wereldwijde omzet van de onderneming)

Uitsluiting van openbare aanbestedingen

Wettelijke aansprakelijkheid voor het opzettelijk of nalatig veroorzaken van nadelige gevolgen

Voorbereiding op naleving van de CSDDD

Bedrijven moeten zich nu al beginnen voor te bereiden op de CSDDD, zodat ze voldoende tijd hebben om de systemen op te zetten en de activiteiten uit te voeren die de richtlijn vereist. Dit houdt ook in dat ze genoeg tijd moeten nemen om risico's te identificeren en te beperken, onder andere door coördinatie met partners in de waardeketen en door contract(her)onderhandelingen indien nodig. Bedrijven moeten ook nadenken over hoe ze effectief aan deze vereisten kunnen voldoen, rekening houdend met hun bredere bedrijfs- en duurzaamheidsdoelstellingen.

De vereisten van CSDDD zijn complex, maar als ze zorgvuldig worden aangepakt, kunnen ze naadloos worden geïntegreerd in de bedrijfsvoering, wat mogelijk kan leiden tot positieve resultaten zoals een betere reputatie, sterkere klantrelaties en een beter risicobeheer. Door CSDDD proactief aan te pakken, vermijden bedrijven dure reactieve maatregelen zoals brandblussen of boetes en reputatieschade als gevolg van niet-naleving van mensenrechten- en milieunormen. Bovendien stelt een vroege voorbereiding bedrijven in staat om de naleving van de CSDDD te harmoniseren met andere gerelateerde regelgeving, waardoor inefficiënties tot een minimum worden beperkt en het gebruik van hulpbronnen wordt gemaximaliseerd.


  • Bepaal of CSDDD-compliance zal worden behandeld als een nalevingsgestuurde activiteit of zal worden geïntegreerd in grotere organisatorische transformatie-inspanningen om bedrijfsdoelstellingen te ondersteunen.
  • Zet een governancestructuur op en identificeer de belangrijkste belanghebbenden die verantwoordelijk zijn voor het waarborgen van de naleving van de CSDDD en het nemen van verantwoordelijkheid voor de vereiste activiteiten.
  • Voer een risicobeoordeling van de waardeketen uit om de belangrijkste mensenrechten- en milieurisico's te identificeren, prioriteer deze op basis van de ernst en waarschijnlijkheid van negatieve effecten, en bereid u voor om indien nodig preventieve maatregelen te nemen.
  • Voer een beoordeling uit van het risicobeheer van de mensenrechten- en milieuwaardeketen voor processen, beleid, technologie/gegevens, organisatie en governance om de acties te beoordelen die nodig zijn om naleving te bereiken.
  • Ervoor zorgen dat er passende systemen voor gegevensbeheer en transparantie/zichtbaarheid zijn om due diligence-activiteiten en de vereiste rapportage mogelijk te maken.
  • Als er nog geen begin mee is gemaakt, begin dan met het ontwikkelen van een klimaattransitieplan in overeenstemming met de Overeenkomst van Parijs. 

Deloitte kan u bij elk van deze belangrijke stappen ondersteunen.


  • Uitgebreide ervaring: Deloitte heeft een sterke staat van dienst in het helpen van klanten bij het ontwerpen en implementeren van uitgebreide due diligence op het gebied van mensenrechten en milieu.
  • Functionele samenwerking: Onze multidisciplinaire aanpak houdt samenwerking in tussen verschillende aandachtsgebieden, waaronder supply chain, risicobeheer, juridische zaken en duurzaamheid, om holistische oplossingen te bieden.
  • Wereldwijde netwerken en partnerschappen: Het uitgebreide wereldwijde netwerk van Deloitte garandeert toegang tot lokale expertise en middelen, waardoor de CSDDD-vereisten naadloos kunnen worden geïmplementeerd in verschillende regio's.
  • Geavanceerde technologie en gegevensanalyse: Deloitte gebruikt ultramoderne digitale tools en platforms om de prestaties op het gebied van mensenrechten en milieu te monitoren, beheren en rapporteren, waarbij gebruik wordt gemaakt van data-analyse om de besluitvorming te onderbouwen.
  • Ondersteuning op maat en strategische begeleiding: We stemmen onze diensten af op de individuele behoeften en uitdagingen van elke klant en bieden strategische routekaarten en actieplannen die zijn afgestemd op bredere bedrijfs- en duurzaamheidsdoelen.
  • Stakeholderbetrokkenheid en rapportage: Deloitte helpt klanten bij het ontwikkelen en implementeren van strategische plannen voor het betrekken van belanghebbenden en het afstemmen van de rapportage op de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).
  • Deskundig advies over klimaattransitieplannen: Onze expertise helpt klanten bij het ontwikkelen, openbaar maken en implementeren van geloofwaardige plannen voor klimaatverandering, het beheren van transitierisico's en financiële gevolgen, en het voorbereiden op toekomstige veranderingen.

Neem contact op

We hopen dat deze informatie u de context rond CSDDD heeft gegeven waarnaar u op zoek was. Wij begrijpen dat elke organisatie en situatie uniek is. Met onze ruime ervaring, wereldwijde netwerk en state-of-the-art technologie kunnen we u helpen bij het vinden van een passende oplossing. Neem gerust contact met ons op. We staan klaar om te bespreken hoe we u kunnen helpen met uw specifieke behoeften.


Did you find this useful?

Thanks for your feedback

If you would like to help improve Deloitte.com further, please complete a 3-minute survey