De systemische en economische effecten binnen voedselsystemen kunnen een van de krachtigste invloeden zijn van circulaire oplossingen. In sommige landen is 60% van de beroepsbevolking werkzaam in de landbouw, waardoor lokale druk vaak sterk voelbaar is. Het grootste aandachtspunt is verspilling, zowel van voedsel zelf als van bredere productiemiddelen zoals energie, water en land, die door de hele waardeketen van productie tot consumptie verloren gaan. Oplossingen variëren van:

• het wetenschappelijke, zoals gerobotiseerde plantenverzorging om meststoffen en watergebruik te optimaliseren,
• tot de meer eenvoudige, zoals koeling als een dienst om de productkwaliteit te behouden.

Bij alle oplossingen moeten boeren de rol krijgen van milieubeheerders; de specialisten die adviseren over het optimaal balanceren van onze geef-neemrelatie met het land en het voorkomen en herstellen van biodiversiteitsverlies. Gemeenschappen met stadslandbouw hebben een vergelijkbare rol, met bijkomende circulaire voordelen zoals minder transport en een lagere kwetsbaarheid voor risico's in de toeleveringsketen.

Het verbeteren van het onderwijs over voedsel en voedselproductie is een essentiële stap om circulaire voordelen te behalen, en stelt ons in staat om flexibeler in te spelen op de dagelijkse voedingsbehoeften van mensen. Dit moet worden aangestuurd door wijzigingen in overheidsrichtlijnen voor dieetadviezen en regelgeving over informatieverstrekking. Het aanbieden van gestandaardiseerde informatie via duidelijke etikettering, bijvoorbeeld over de herkomst van voedsel, broeikasgasemissies en waterverbruik, kan consumenten in staat stellen meer duurzame keuzes te maken. Deze inspanningen moeten worden ontwikkeld in samenwerking met producenten en retailers.

Zo is de huidige trend naar alleen plantaardige diëten niet per se de meest duurzame optie. Meer kennis over de herkomst en impact van verschillende voedingsmiddelen op de menselijke gezondheid en het milieu zorgt ervoor dat meer van wat wordt geproduceerd, daadwerkelijk wordt geconsumeerd en minder verloren gaat. 

Recente geopolitieke gebeurtenissen hebben veel organisaties ertoe aangezet om meer lokaal te denken, om de veerkracht van de supply chain te vergroten en de controle over de inkoop van materialen en componenten te behouden. In sommige landen, zoals Vietnam, hebben lokale eco-industrieparken de uitstoot drastisch verminderd, het gebruik van zoet water verlaagd en minder afval geproduceerd. Tegelijkertijd bieden ze mogelijkheden voor synergie en het delen van hulpbronnen tussen sectoren.

De focus van circulariteit moet liggen op het aanpassen van bestaande of het creëren van nieuwe bedrijfsmodellen en producten die concrete oplossingen bieden voor duurzaamheidsproblemen. We kunnen veel lessen trekken uit kapitaalgoederen waar circulariteit veel verder ontwikkeld is en modellen zoals leasing of products-as-a-service gebruikelijk zijn. Dit vereist samenwerking vanaf de basis tussen organisaties en leveranciers; Integratie in de hele toeleveringsketen op basis van meer transparantie, specialistische controle en minder voorraadbewegingen.

We zien dit ook al in B2C-omgevingen, bijvoorbeeld in de auto-industrie, waar het extra voordeel voor de consument geen kapitaalinvestering of verantwoordelijkheid voor het onderhoud van auto's is. Het stimuleren van de particuliere sector is echter van essentieel belang om innovatie te versnellen en een gelijk speelveld te creëren.

Veel van de benodigde verandering komt voort uit het kijken naar het hele ecosysteem en het innoveren om nieuwe manieren, producten en diensten te creëren die voldoen aan de behoeften van consumenten, terwijl de waarde van de gebruikte materialen wordt verhoogd. Een van onze grootste uitdagingen is dat consumenten intrinsiek nog steeds graag dingen bezitten. Hoe behouden we dus hetzelfde waargenomen waardegevoel? In het voorbeeld van de auto-industrie hierboven kan kortetermijnleasing bijdragen aan de flexibiliteit en variëteit die consumenten eisen, terwijl de ongebruikte tijd van kapitaalbronnen wordt geminimaliseerd. Andere voorbeelden, ondersteund door de publieke sector, omvatten initiatieven om de repareerbaarheid van elektronica te bevorderen, net zoals modulair ontwerp de bouw ten goede kan komen..

'True pricing' is de laatste pijler, die niet alleen de materiaalkosten bovenop het BBP erkent, maar ook externe effecten in de prijs weerspiegelt om consumenten goed te ondersteunen in hun besluitvorming. Duidelijke en universele etikettering hangt af van openbaar bestuur, maar wordt ook mogelijk gemaakt door geavanceerde en real-time tracking van supply chains. Dit vereist robuuste technologie voor gegevensbeheer tussen de verschillende spelers in de supply chain. 

Door onze stedelijke omgevingen opnieuw in te richten voor meer lokale zelfvoorziening en circulariteit, kunnen we het afval dat ontstaat door lange supply chains verminderen en tegelijkertijd de levensstandaard verbeteren.

De fundamenten: we hebben gebouwen en infrastructuur nodig met verlengde, nuttige levensduur. Verhoogde modulariteit maakt multifunctioneel gebruik, efficiëntere reparaties en meer aanpassingsvermogen aan klimaatverandering mogelijk.

Bij het ontwerp: de blauwdruk voor de langdurige betrokkenheid van de lokale gemeenschap moet voorafgaan aan de blauwdrukken van de stad en het gebouw, om ervoor te zorgen dat sociale behoeften vanaf het begin worden meegenomen.

Bij het bouwen moeten we beter kijken naar het benutten en hergebruiken van wat al bestaat, zoals het herbestemmen van zowel gebouwen als bouwmaterialen. Ten tweede zal het bouwen met (deels) regeneratieve materialen naast gerecyclede materialen circulariteit stimuleren.

Organisaties kunnen concurrentie stimuleren om de meest effectieve oplossingen te vinden door dit als een essentieel onderdeel van aanbestedingen op te nemen. Regelgevers kunnen deze innovatie ondersteunen door bredere duurzame praktijken binnen de bouwvoorschriften te erkennen.

Onze toekomstige steden en dorpen zijn afhankelijk van het stimuleren van proefinnovaties die de basis leggen voor opgeschaalde versies, zodra de proof of concept en levensvatbaarheid is geleverd. Deze stap vereist financiering met een hoge risicotolerantie en de mogelijkheid van vroege mislukkingen, gericht op leren voor de toekomst.

Een combinatie van bovenstaande is te zien in de kansen voor circulariteit binnen mobiliteit en transport. Deelverhuur kan de verschuiving naar voertuigen met een lage uitstoot of elektrische voertuigen versnellen via een keuzearchitectuur, waardoor het aanbod van voertuigen met een hoge uitstoot wordt beperkt. Slimme stadsplanning met meer aandacht voor voetgangers, fietsers en openbaar vervoer kan bijvoorbeeld autovrij reizen stimuleren. Tijdens de overgang naar deze nieuwe levensstijl, zou de private en de publieke sector dit steeds meer moeten aanmoedigen om de noodzakelijke gedragsverandering te stimuleren.

Wat betreft goederenvervoer zien we een toename van elektrificatie van het wagenpark en modulariteit van transport om efficiëntere last-mile oplossingen te creëren.

Hoewel de private sector een rol kan spelen bij de transformatie van het eigen wagenparkbeheer, heeft de publieke sector ook de verantwoordelijkheid om te zorgen voor de juiste infrastructuur in verschillende regio's om effectieve implementatie mogelijk te maken, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van efficiënte netwerken van laadpunten of regionale openbaarvervoerhubs.

Evolueren naar een meer circulaire samenleving lijkt misschien ontmoedigend, maar er zijn drie dingen die bedrijven en overheden vandaag kunnen doen:

• Wat is uw niveau of toewijding aan circulariteit en hoe verhoudt dit zich tot uw huidige bedrijfsstrategie? Als u zich hier nu op richt, heeft u de tijd om het aan te pakken in plaats van er later mee geconfronteerd te worden.
• Hoe ziet uw waardeketen eruit en hoe gaat u werken in coalities en allianties? Waar heeft u hulp nodig en waar kunnen samenwerkingsverbanden in het ecosysteem worden gecreëerd om te experimenteren en verandering te stimuleren.
• Zorg dat de nodige enablers op orde zijn. Gegevenstransparantie, meetbaarheid en rapportagecontrole zijn van fundamenteel belang om kansen en vooruitgang te identificeren. 

We werken samen met Circle Economy aan het 'Global Circularity Gap Report 2023'. Circle Economy is een wereldwijde organisatie die zich richt op het ondersteunen van besluitvormers uit de industrie en overheid bij het ontwikkelen en implementeren van circulaire economie-strategieën en bedrijfsmodellen. Het Circularity Gap Reporting-initiatief, dat sinds 2018 wereldwijd actief is, monitort de circulariteit voor landen en regio's en produceert Global Circularity Gap Reports. Ontdek meer.