Meer dan alleen milieu-impact: het sociale aspect in ESG

Omdat organisaties ernaar streven hun toewijding aan duurzaamheid te tonen en aan de eisen van belanghebbenden te voldoen, lag de focus voornamelijk op de milieu-impact, of de E in ESG. Dit omvat het verminderen van koolstofemissies, afval en het gebruik van schaarse hulpbronnen, terwijl circulariteit wordt bevorderd door middel van gerecyclede en geregenereerde materialen. Het is echter van cruciaal belang om het sociale aspect van ESG niet over het hoofd te zien, omdat de impact van een bedrijf op mensen risico's en kansen kan creëren die van invloed zijn op de reputatie en het succes op lange termijn en duurzaamheid. In de meest recente en verwachte EU-regelgeving zijn de sociale aspecten van het runnen van bedrijven ook veel duidelijker en moet er aandacht aan worden besteed¹.

Sociale duurzaamheid verwijst naar het vermogen van een organisatie om te voldoen aan de behoeften van haar belanghebbenden, waaronder werknemers, klanten, leveranciers en lokale gemeenschappen, en er tegelijkertijd voor te zorgen dat sociale gerechtigheid, rechtvaardigheid en grondrechten worden gehandhaafd. Sociale kwesties zoals mensenrechten, impact op de samenleving en diversiteit, gelijkheid en inclusie kunnen een aanzienlijke impact hebben op het commerciële succes van een bedrijf, omdat ze van invloed kunnen zijn op het vertrouwen en de loyaliteit van klanten, het vertrouwen van investeerders en de tevredenheid van werknemers. Daarom is het essentieel voor organisaties om naast ecologische duurzaamheid prioriteit te geven aan sociale duurzaamheid bij hun ESG-inspanningen om bij te dragen aan een duurzamere toekomst.

In dit artikel richten we ons voornamelijk op de externe impact die een organisatie heeft op de samenleving, en in een volgend artikel, Sustainable Work, zullen we ons meer richten op de stappen die leiders kunnen nemen om sociale rechtvaardigheid binnen hun organisaties op te bouwen, waaronder diversiteit, gelijkheid en inclusie en welzijn van werknemers. Dit is natuurlijk niet zo'n duidelijk onderscheid als sommigen zouden willen, aangezien werknemers een grote interesse hebben in de externe impact die hun werkgeversorganisatie heeft op de samenleving en gemeenschappen.
 

Kerngebieden voor het realiseren van positieve impact

Prioriteit geven aan sociale duurzaamheid is essentieel voor bedrijven die een positieve impact op de wereld willen hebben. Door hun verantwoordelijkheid te erkennen om aan de behoeften van alle belanghebbenden te voldoen, kunnen bedrijven zinvolle stappen zetten om een meer rechtvaardige en duurzame toekomst te creëren. Er zijn veel manieren waarop bedrijven kunnen bijdragen aan sociale duurzaamheid, en op basis van onze observaties hebben we verschillende belangrijke gebieden geïdentificeerd waar bedrijven positieve stappen zetten. Door deze inspanningen onder de aandacht te brengen, willen we meer bedrijven inspireren om prioriteit te geven aan sociale duurzaamheid en een echt verschil te maken in het leven van iedereen:

1. Het verlichten van financiële moeilijkheden, het bevorderen van financiële inclusie en het aanpakken van de problemen die voortvloeien uit de crisis in de kosten voor het levensonderhoud, door financiële producten toegankelijk en betaalbaar te maken voor iedereen die ze nodig heeft. Organisaties voelen ook de druk, maar reageren op de huidige druk door te praten met de getroffenen - zowel binnen als buiten hun organisatie.
2. Het vergroten van de sociale mobiliteit in de richting van een meer gelijke samenleving, door te zoeken naar mogelijkheden om toegang te krijgen tot een zo breed mogelijke pool van talent. Dit helpt ook om tekorten aan vaardigheden aan te pakken en de vertegenwoordiging op alle niveaus te verbeteren.
3. Het identificeren van en reageren op risico's in verband met mensenrechten en moderne slavernij in de hele supply chain. De noodzaak gaat hier verder dan de bescherming van werknemers in termen van werkzekerheid en veiligheid, en strekt zich uit tot de bredere impact die inkoop- en productieactiviteiten kunnen hebben op hele samenlevingen. Toonaangevende bedrijven beginnen samen te werken met hun leveranciers, om verder te gaan dan mensenrechtenaudits en om de manier waarop supply chain management het leven van mensen beïnvloedt te verbeteren.
4. Inzetten op 'een rechtvaardige transitie' naar duurzaamheid. Het Deloitte Economics Institute berekende dat een kwart van de wereldwijde beroepsbevolking – meer dan 800 miljoen banen – zeer kwetsbaar is voor klimaatextremen en de gevolgen van de economische transitie². Bedrijven kunnen beleid aannemen dat een eerlijke, inclusieve en rechtvaardige overgang naar een wereldeconomie in balans met haar omgeving bevordert, waarbij wordt erkend dat mensen centraal staan in de transitie en de rechten van werknemers worden gerespecteerd. Het Deloitte framework voor ‘Rechtvaardige Transitie’ beschouwt dit vanuit vier perspectieven: Burgers & Gemeenschappen; Werkgelegenheid; Milieu; en Lokale Economische Diversificatie & Groei.
5. Het verbeteren van de sociale en maatschappelijke betrokkenheid en het vertrouwen, door een netto positieve bijdrage te leveren aan lokale gemeenschappen en economieën, en door kansen en gelijkheid te genereren voor iedereen - zowel binnen het bedrijf als in de samenlevingen waarin ze actief zijn. Deze benadering houdt in dat het resultaat van de betrokkenheid van een organisatie bij een gemeenschap, samenleving of economie meetbaar positief moet zijn in termen van financiële en niet-financiële voordelen. Dit is een paradigmaverschuiving ten opzichte van de eerdere houding van simpelweg 'geen kwaad doen'.
6. Zich inzetten voor het identificeren en wegnemen van belemmeringen voor diversiteit, gelijkheid en inclusie, en prioriteit geven aan gezondheid en welzijn op de werkplek, door beleid en initiatieven te implementeren die het fysieke, mentale en emotionele welzijn van werknemers bevorderen. Dit omvat het bevorderen van de balans tussen werk en privéleven en het aanpakken van problemen die verband houden met stress en burn-out op het werk. In ons komende artikel, 'Sustainable Work', zullen we dit punt in meer detail onderzoeken en voorbeelden geven van bedrijven die met succes prioriteit hebben gegeven aan de gezondheid en het welzijn van werknemers om sociale duurzaamheid te bevorderen.

Rapportage inzetten als drijfveer

Vanaf 2024 zal de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) bedrijven verplichten om te rapporteren over een breder scala aan ESG-effecten op korte, middellange en lange termijn, inclusief een uitgebreide analyse van de milieu- en sociale effecten van hun activiteiten in hun hele waardeketen. Met name de nadruk op sociale factoren, zoals arbeidsomstandigheden en gevolgen voor de gemeenschap, is belangrijk in deze nieuwe regelgeving. Naleving alleen mag echter niet het enige doel van de CSRD zijn. Bedrijven kunnen dit gebruiken als een middel om verantwoordelijk te ondernemen, de samenleving ten goede te komen en echte transformatie te stimuleren.

Het meten van de sociale impact van bedrijfsactiviteiten vormt een grote uitdaging. In tegenstelling tot milieueffecten kunnen veel sociale effecten niet gemakkelijk in financiële termen worden gemeten. Bovendien kan het een uitdaging zijn om gegevens over de sociale impact te vergelijken, zowel voor een individueel bedrijf van jaar tot jaar als tussen bedrijven in dezelfde sector. Dat gezegd hebbende, worden er inspanningen geleverd om rapportagekaders en -indicatoren te standaardiseren, wat zinvollere vergelijkingen mogelijk zou maken. De EFRAG Sustainability Reporting Board (SRB) leidt de werkzaamheden om een consistente aanpak van duurzaamheidsrapportage in de EU te ontwikkelen op basis van de CSRD, die grotendeels betrekking heeft op rapportagestandaarden op deze gebieden.

De taak voor leiders is om de resultaten van EFRAG SRB om te zetten in een kader dat geschikt is voor hun eigen openbaarmakingspraktijken en ervoor te zorgen dat hun ESG-rapportage consistent, duidelijk en vergelijkbaar is in alle communicatie en beloften. De extra openbaarmakingsvereiste voor sociale prestaties binnen de nieuwe standaarden zal niet alleen een betere vergelijking van gedrag tussen bedrijven mogelijk maken – vooral binnen sectoren – maar kan ook dienen als stimulans voor bedrijven om verbeterde due diligence uit te voeren en hun sociale impact over de gehele waardeketen – zowel upstream als downstream – te verbeteren.
 

Meten voor de S

De hierboven genoemde secties zijn slechts enkele van de stappen die we in de praktijk zien. Wat bedrijven kunnen doen om hun sociale impact te verbeteren, begint met inzicht in hoe die impact te meten. Het in kaart brengen van de S in ESG vereist dat leiders de impact van hun organisatie op de samenleving begrijpen, en hoe deze als een positieve kracht voor de toekomst kan fungeren. Als het gaat om het meten van de positieve en negatieve effecten van bedrijfsactiviteiten op sociale duurzaamheid, is de uitdaging om de principes van het respecteren van menselijke waardigheid en rechten, het verminderen van ongelijkheden en het verbeteren van relaties met de gemeenschap om te zetten in acties – en resultaten die kunnen worden beoordeeld en gemonitord, om zo voortdurende vooruitgang en verbetering te realiseren.³.

Dit werk vereist nauwe samenwerking tussen bedrijven en de overheid op alle niveaus om bedrijven in staat te stellen hun middelen en invloed te gebruiken om samenlevingen vooruit te helpen, sociale en economische ongelijkheden te verkleinen, vooroordelen te doorbreken en kansen te creëren voor een zo divers mogelijke bevolking. Het is zinvol om maatregelen te hebben die zowel binnen het bedrijf als tussen bedrijven werken, om te laten zien hoe de waarden van het bedrijf in de praktijk worden gebracht en hoe die acties zich verhouden tot die van vergelijkbare bedrijven. Bijgevolg zullen slechts enkele van die maatregelen direct financieel van aard zijn, en de meeste zullen gericht zijn op het evalueren van immateriële zaken – maar met een mix van wetenschap en kunst; een combinatie van kwalitatieve en kwantitatieve indicatoren kan het verhaal vertellen van hoe serieus het bedrijf zijn impact op de samenleving neemt. Voorbeelden hiervan zijn:

• Betrokkenheid van belanghebbenden: het beoordelen van de mate van betrokkenheid van het bedrijf bij verschillende groepen belanghebbenden is essentieel voor het effectief richten van communicatie-inspanningen, en draagt bij aan het algemene risicobeheer. Deze betrokkenheid zou moeten leiden tot een beter begrip van de impact van het bedrijf op gemeenschappen en samenlevingen, en gegevens moeten verschaffen om verbeterpunten te identificeren.
• Waardeketen sociale duurzaamheid: Het beoordelen van de inzet van een bedrijf voor verantwoord inkopen en ethisch beheer van de toeleveringsketen is een ingewikkelde taak. Het houdt in dat men ver buiten de grenzen van het bedrijf moet kijken en de diversiteit van leveranciers, de eerlijkheid van werkgelegenheidsbeleid en -praktijken en het verantwoord inkopen van materialen moet beoordelen.
• Naleving en ethiek: Het meten van de mate waarin een bedrijf voldoet aan relevante ethische en wettelijke normen, zich houdt aan bestaande regelgeving en dit op een transparante en verantwoordelijke manier doet, is steeds vaker het onderwerp van onderzoek.
• Maatstaven voor sociale impact: Bedrijven kunnen sociale impactmetingen ontwikkelen en bijhouden die in lijn zijn met de overeengekomen waarden en strategische doelen. Een bedrijf kan bijvoorbeeld outputmaatregelen vaststellen op het gebied van gemeenschapsontwikkeling, sociale gelijkheid en maatschappelijke impact door het aantal mensen te volgen wiens leven is verbeterd door het gebruik van de producten van het bedrijf. Een andere benadering is om inputmaatregelen te bekijken, zoals de jaarlijkse investeringen in deze gebieden.

Zoals eerder vermeld, is het meten van de sociale impact van bedrijfsactiviteiten niet eenvoudig. Het meten van immateriële resultaten kan moeilijk en subjectief zijn, en het kan een uitdaging zijn om gegevens te verzamelen over bepaalde sociale effecten. Bovendien kunnen er verschillende visies zijn op wat sociale impact inhoudt en hoe deze gemeten moet worden, wat kan zorgen voor meningsverschillen en uitdagingen bij het implementeren van methoden voor het meten van sociale impact.
 

Het goede voorbeeld geven

Steeds meer bedrijven tonen best practices in het creëren van positieve sociale impact. Onder de meest relevante voorbeelden bevinden zich:

• Patagonia, dat eerlijke arbeidspraktijken binnen zijn supply chain heeft ingevoerd en nauw samenwerkt met leveranciers om de arbeidsomstandigheden in die keten te verbeteren. Naast de directe bijdrage aan sociale verbeteringen, doneert het bedrijf ook 1% van zijn omzet aan milieudoelen en heeft het circulaire economische initiatieven gestart, zoals het Worn Wear-programma, dat klanten stimuleert om hun kleding te repareren en opnieuw te gebruiken.⁴.
• Nestlé, dat initiatieven heeft opgezet om het leven van werknemers en gemeenschappen in zijn supply chain te verbeteren. Een van de vele initiatieven die het heeft gelanceerd, is het Nescafe Plan, dat erop gericht is de levensstandaard van koffieboeren te verbeteren door hen training en middelen aan te bieden, zodat de opbrengst en de kwaliteit van de gewassen toenemen. Nestlé werkt ook samen met leveranciers om de arbeidsomstandigheden te verbeteren en heeft een due diligence-proces voor mensenrechten ingevoerd.⁵.
  
• Microsoft, dat een programma heeft geïmplementeerd met de naam AI for Humanitarian Action, waarbij kunstmatige intelligentie wordt gebruikt om humanitaire kwesties aan te pakken, zoals rampenbestrijding, hervestiging van vluchtelingen en mensenrechten. Microsoft werkt ook samen met leveranciers om ervoor te zorgen dat zij voldoen aan arbeids- en mensenrechtennormen en heeft een proces voor effectbeoordeling van de mensenrechten geïmplementeerd⁶.
• Johnson & Johnson, dat veel initiatieven heeft geïmplementeerd om het leven van werknemers en gemeenschappen binnen de supply chain te verbeteren. Een van de meest opvallende voorbeelden is de lancering van het Health Worker Training Program, dat gezondheidswerkers in ontwikkelingslanden van training en middelen voorziet⁷.

Nu het ESG-landschap zich verder ontwikkelt, krijgt het sociale element – de S binnen ESG – steeds meer aandacht. Bedrijven erkennen steeds vaker het belang van het adresseren van sociale impact binnen hun waardeketens. Sommige organisaties zijn al ver op deze weg gevorderd, maar ongeacht de voortgang is dit het moment om proactief te zijn en sterke due diligence-mechanismen te implementeren om risico's en impacts te beheersen. Door dit te doen kunt u niet alleen de reputatie van uw bedrijf beschermen en juridische en financiële gevolgen vermijden, maar ook positieve sociale resultaten voor uw medewerkers en gemeenschappen bevorderen.

De eerste stap hiervoor is dat u een voortdurende dialoog aangaat met uw belanghebbenden en zich inzet voor een uitgebreide aanpak van sociale kwesties, variërend van arbeidsveiligheid en eerlijke arbeidspraktijken tot gemeenschapsontwikkeling en mensenrechten. Door deze inspanningen kunnen bedrijven zowel voldoen aan de regelgeving als vertrouwen opbouwen en langetermijnduurzaamheid bevorderen.

Om een van de thema's in dit artikel te bespreken, of voor ondersteuning bij elk aspect van uw duurzaamheidsreis, kunt u contact opnemen met co-auteurs Ramin Farzam, Wim Bartels, Katharine Stanley en Gretel Pahmer Sanchez

Bronnen

1. Europese Commissie. (2021). Corporate Sustainability Due Diligence Directive. https://ec.europa.eu/info/publications/sustainable-corporate-governance-sustainable-corporate-social-responsibility-sustainable-finance-directive-and-non-financial-reporting-directive-review_en 
2. Deloitte. (november 2022). Work toward net zero. https://www.deloitte.com/global/en/issues/climate/work-toward-net-zero.htmlid=gx:2or:3bg:4work_toward_net_zero:5:6abt:20221209:wtnz_au_bl 
3. BCTI. (juni 2022). Tackling inequality: The need and opportunity for business action. https://tacklinginequality.org/files/introduction.pdf 
4. Patagonië. Fair Trade. https://www.patagonia.com/fair-trade-certified.html 
5. Nestle. Creating Shared Value. https://www.nestle.com/csv 
6. Microsoft. Supplier Code of Conduct. https://www.microsoft.com/en-us/legal/compliance/supplier-code-of-conduct 
7. Johnson & Johnson. Citizenship & Sustainability Report. https://www.jnj.com/sustainability/reporting