Sport en de uitdagingen van big data

Als elk aspect van je professionele prestaties door een groot aantal mensen onder een microscoop zou worden geanalyseerd, zou je je behoorlijk ongemakkelijk kunnen voelen. Maar dat is nu wat er in de sport gebeurt: omroepen geven voetbalfans bijvoorbeeld gedetailleerde gegevens over alles, van hoe snel een speler rent tot het aantal tackles dat hij maakt tot de passes die hij geeft. Als de statistieken een aanhoudende achteruitgang laten zien, kan de atleet worden onderworpen aan publieke kritiek of vernedering en kan hun persoonlijke merk worden beschadigd.
Een combinatie van high-definition videobeelden, draagbare sensoren en kunstmatige intelligentie (AI) heeft het mogelijk gemaakt om trends in de prestaties van atleten tot in ongeëvenaard detail te analyseren. Hoewel dit soort hightech onderzoek sport competitiever en boeiender kan maken, moet het gepaard gaan met maatregelen om de persoonlijke levenssfeer en gegevensbeveiliging te beschermen.
Nu prestatiegegevens zich snel verspreiden, zou het sportecosysteem deze uitdaging nu moeten aangaan. De vele commerciële drijfveren voor het verzamelen en delen van gedetailleerde gegevens moeten worden afgewogen tegen een regelgevende en ethische vereiste om ervoor te zorgen dat individuen hun expliciete en geïnformeerde toestemming geven.  
Als belangrijke pijler van de wetgeving inzake gegevensbescherming is transparantie cruciaal. Atleten moeten volledig begrijpen hoe hun prestatiegegevens kunnen worden gebruikt. Zullen de gegevens worden gebruikt als basis voor weddenschappen, om een team te selecteren, om een bonus te beslissen of zelfs om te onderhandelen over een toekomstig contract? 

Context kan bepalend zijn

Hoewel gedetailleerde prestatiestatistieken een sport leuker kunnen maken om naar te kijken, kan een atleet redelijkerwijs beweren dat ze vaak geen belangrijke context hebben - het aantal tackles dat een verdediger maakt in een bepaalde voetbal- of hockeywedstrijd kan bijvoorbeeld afhangen van de tactiek die door het andere team wordt gebruikt. Dit soort context kan belangrijk zijn, vooral als de gegevens commercieel worden gebruikt. 
In het Verenigd Koninkrijk zou een groep van 400 voormalige profvoetballers een geplande rechtszaak steunen tegen ontwikkelaars van videogames, gokbedrijven en gegevensverwerkende bedrijven over het gebruik en de commercialisering van prestatiegegevens en statistieken die op hen betrekking hebben. Deze eisers zullen waarschijnlijk beweren dat ze niet de kans hebben gehad om gegevens te wijzigen waarvan ze denken dat ze een verkeerde voorstelling van zaken geven - een vereiste van zowel de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van het VK, als de EU. 
De AVG biedt ook strikte bescherming voor gevoelige gegevens, zoals gezondheidsgerelateerde informatie. In sommige gevallen kunnen de gegevens die door draagbare sensoren worden verzameld, in die categorie vallen, omdat ze aanwijzingen kunnen geven over de onderliggende gezondheid van een persoon. Gegevens met betrekking tot bijvoorbeeld hartslag of longcapaciteit kunnen interessant zijn voor zorgverzekeraars of zelfs potentiële werkgevers.  

Zelfs de amateurs hebben bescherming nodig

Natuurlijk zijn privacy problemen niet alleen van toepassing op professionele sporters. De dalende kosten van wearables en videoproductie maken het mogelijk om de prestaties van amateursporters tot in detail te analyseren. Hoewel sommige amateurs de risico's begrijpen en dit soort analyses omarmen, kunnen kinderen speciale bescherming nodig hebben. Moet een voetbal- of hockeyclub bijvoorbeeld gedetailleerde gegevens over 14-jarige spelers mogen verzamelen?
 
Zelfs als er voorzorgsmaatregelen zijn genomen om te voorkomen dat prestatiegegevens openbaar worden gedeeld, bestaat er altijd het risico van inbreuken op de beveiliging die de privacy van een atleet in gevaar kunnen brengen. Europeanen moeten zich er ook van bewust zijn dat hun prestatiegegevens in veel gevallen worden verzameld door bedrijven die ergens anders in de wereld zijn gevestigd, meestal in de VS of misschien in China. Hoewel alle dienstverleners die actief zijn en/of zich richten op betrokkenen in de EU moeten voldoen aan de AVG, kan een externe overheid proberen de bepalingen in die wetgeving terzijde te schuiven.  

Duidelijkheid en controle vereist

In het licht van dergelijke risico's moet elke sport uitzoeken wie de prestatiegegevens en het gebruik ervan zal controleren - is het de competitie, het team of de individuele speler zelf? Het kan zijn dat verschillende modellen van toepassing zijn op gegevens die op verschillende manieren worden verzameld. Gegevens die door wearables worden verzameld, kunnen bijvoorbeeld onder de controle van de speler vallen, terwijl gegevens die zijn afgeleid van videobeelden kunnen worden beheerd door de competitie en in licentie kunnen worden gegeven via uitzendrechten.   
Zodra 'controllerschap' duidelijk is, moet deze partij verantwoordelijk zijn voor het beheer van het gebruik en de beveiliging van de gegevens op een manier die de voordelen op lange termijn voor alle betrokken belanghebbenden maximaliseert. Het kan bijvoorbeeld zijn dat individuele spelers de mogelijkheid moeten krijgen om hun gegevensrechten te verkopen op dezelfde manier als ze nu hun beeldrechten verkopen. 

Anonimiteit versus opaciteit

Als het gaat om commercialisering, zullen geautomatiseerde anonimiserings- en aggregatietools helpen. Software kan derden in staat stellen om inzichten uit een dataset te halen zonder de gegevens daadwerkelijk te zien. Dergelijke systemen kunnen een gokbedrijf bijvoorbeeld in staat stellen om te zien hoe de algehele beweging van een voetbalteam tijdens een wedstrijd verandert, zonder gegevens met betrekking tot individuele spelers te zien. Op dezelfde manier zou dergelijke software ontwikkelaars van videogames in staat kunnen stellen om scores af te leiden voor dribbelen, koppen, passen en andere technische vaardigheden zonder de onderliggende gegevens daadwerkelijk te zien.  
De snelle vooruitgang op het gebied van AI maakt het voor een breed scala aan belanghebbenden immers gemakkelijker om waardevolle inzichten uit prestatiegegevens te halen, zonder dat handmatige analyse nodig is. Maar waar AI wordt gezien als ondoorzichtig, gebrekkig of oneerlijk, zal er zeker een terugslag komen tegen zogenaamde black box-systemen. Een nieuw voorstel voor EU-regelgeving inzake AI is bedoeld om een aantal voorzorgmaatsregelen in te voeren om ervoor te zorgen dat dergelijke systemen zowel transparant als niet-discriminerend zijn. 
 Maar het opstellen van toekomstbestendige regelgeving is moeilijk. Een van de grootste uitdagingen voor het sportecosysteem zal zijn om te anticiperen op hoe technologische vooruitgang het gebruik en de waarde van prestatiegegevens in de loop van de tijd zou kunnen veranderen. Verzamelaars willen bijvoorbeeld eigenaar zijn van de originele dataset met betrekking tot een baanbrekende sportprestatie. Ondertussen kan de gokindustrie nieuwe vormen van wedden ontwikkelen die gebaseerd zijn op realtime biometrische gegevens, terwijl game-ontwikkelaars prestatiegegevens kunnen gebruiken om virtuele werelden te creëren waarin de consument het opneemt tegen echte atleten.  
De eerste stap is het bespreken van de kansen en de bijbehorende risico's met alle belangrijke stakeholders. Dergelijke besprekingen zouden de voorloper zijn van het ontwikkelen van robuuste overeenkomsten die op de lange termijn in het belang van de sport zijn. Naar onze mening moet de atleet centraal staan in elke beslissing en elk gesprek.  
 
Zonder transparantie en vertrouwen zal de sport het moeilijk krijgen. 

Neem contact op

Als u wilt praten over de risico's en voordelen van big data voor de sportwereld, neem dan contact met ons op.