Stroomlijnen van HR processen en arbeidsvoorwaarden na overname

Behoud van rechten

CAO 32bis beoogt het behoud van de rechten van werknemers te waarborgen wanneer werknemers van werkgever wijzigen als gevolg van een contractuele overname. Als overnemende (nieuwe) werkgever moet u de verplichtingen die voortvloeien uit de bestaande arbeidsovereenkomsten op het moment van overname immers integraal overnemen.

Alle individuele en collectieve arbeidsvoorwaarden die van kracht waren vóór de overname moet u dus ook erna respecteren. Concreet betekent dit dat het loon (en alle afzonderlijke loonbestanddelen), de beroepskwalificatie, de anciënniteit, de verantwoordelijkheid en de arbeidsregeling ook na de overdracht behouden moeten blijven.

Bovendien kan de verandering van werkgever op zich geen reden tot ontslag vormen. Om het behoud van de arbeidsrelatie met de overnemende (nieuwe) werkgever onveranderd te waarborgen, is het verboden over te gaan tot ontslag naar aanleiding van de overname zelf. Dit zou immers als gevolg hebben dat de werknemer de bescherming wordt ontzegd die CAO 32bis biedt.

Tot slot merken we op dat overnemer en overdrager in solidum gehouden zijn tot betaling van de op het tijdstip van de overname bestaande schulden, zoals achterstallig loon en premies, die voortvloeien uit de op dat moment bestaande arbeidsovereenkomsten. Om onaangename verrassingen te voorkomen, is het als kandidaat-overnemer van kapitaal belang om reeds voor de overname inzicht in deze schulden te krijgen.

Wijziging paritair comité

Als nieuwe (overnemende) werkgever kunt u overwegen wijzigingen door te voeren aan de individuele arbeidsvoorwaarden. Volgens CAO 32bis moet u dit steeds doen met inachtneming van de sectorale bepalingen die golden in het paritaire comité waartoe de overgedragen werknemers verbonden waren. Bij een overname is het echter mogelijk dat het paritair comité van de overgenomen onderneming wijzigt. Dit kan tot nieuwe vraagstukken leiden.  

Als principe geldt dat elke werkgever op het niveau van de juridische entiteit slechts onder één paritair comité kan vallen. Deze wordt bepaald op basis van de hoofdactiviteit van de werkgever, waarbij de bijzaak de hoofdzaak volgt. De hoofdactiviteit is de economische activiteit waaraan de meeste arbeidsuren worden besteed of waarvoor het meeste personeel wordt ingezet.

Als overnemer moet u er rekening mee houden dat u bij wijziging van paritair comité gebonden bent aan de individueel normatieve bepalingen van de sectorale cao's indien deze zijn opgenomen in de individuele arbeidsovereenkomsten van de overgenomen werknemers.

Hierbij moet in principe per loonbestanddeel en arbeidsvoorwaarde worden nagegaan hoe de individuele arbeidsvoorwaarden van de overgedragen werknemers moeten wijzigen. Het is dus mogelijk dat u als overnemer na de afronding van de overname de overgedragen werknemers en de voorheen in dienst zijnde werknemers niet op dezelfde manier kan verlonen.

Wat met de overlegorganen?

Bij overname moeten zowel de overlatende onderneming als de overnemer de werknemersvertegenwoordigers in de ondernemingsraad of vakbondsafvaardiging voorafgaandelijk inlichten en raadplegen. Zijn deze er niet dan moeten de bij de overname betrokken werknemers zelf ingelicht worden.

In de periode voorafgaand aan de overname blijven de twee ondernemingen bestaan als twee afzonderlijke juridische entiteiten. Bij uitbreiding blijft de werking van de overlegorganen (ondernemingsraad en comité voor preventie en bescherming op het werk), evenals de bescherming van hun leden ongewijzigd.

Indien de betrokken ondernemingen ook na voltooiing van de overname hun aard van technische bedrijfseenheid behouden, blijven de bestaande sociale overlegorganen naast elkaar functioneren. Indien dit niet het geval is, worden de overlegorganen van de nieuwe onderneming tot de eerstvolgende sociale verkiezingen gevormd door de leden van de reeds bestaande organen. De partijen kunnen hier echter van afwijken indien ze een oplossing op maat overeenkomen.

Conclusie

Indien u als onderneming groei wenst te realiseren via een overname van een onderneming krachtens overeenkomst, dient u het wettelijk kader, zijnde CAO 32bis, te respecteren. Bij wijziging van paritair comité kan immers sprake zijn van een individuele doorwerking van voordelen die voor de overname in het loonpakket van de betrokken medewerker zaten. Ook inzake sociale overlegorganen dient u -behoudens conventionele afspraken- de regelgeving strikt te respecteren.