De financieringsmarkt in volle beweging

De financieringsmarkt in beweging

Rentestijgingen

Vanaf september 2019 tot juli 2022 bedroeg de basisherfinancieringsrente van de ECB, die de basis vormt voor het leningstarief voor particulieren en professionelen, nul. Als poging om de inflatie in te perken, heeft de ECB sindsdien stelselmatig de rente verhoogd, landend op een basisrente van 3% midden februari 2023.

Logischerwijs vertalen de rentestijgingen van de ECB zich in een stijging van de kortetermijnrentetarieven voor bedrijven. Ook wat de langetermijnrente betreft stellen we een stijging vast van ca. 2,5% in 2022. Dit betekent dat de rentelasten opnieuw een relevante kostenpost worden in het resultaat van vele bedrijven.

Kredietvoorwaarden

Ook op het vlak van kredietvoorwaarden stellen we enkele veranderingen vast. In de meest recent gepubliceerde bank lending survey van de eurozone (die dateert van Q3 2022) werd geconcludeerd dat de meeste banken een verdere verstrenging van de kredietvoorwaarden doorvoerden, voornamelijk voor langetermijnleningen en leningen verstrekt aan het kmo-segment.

In de praktijk merken we dat de verhoogde risicoperceptie resulteert in het feit dat banken bijkomende kwalitatieve waarborgen vereisen en tevens (extra) convenanten inbouwen in kredietcontracten. We denken hier o.m. aan minimale solvabiliteit en/of maximale schuldgraad afspraken.

Volume kredietverlening

Toch zien we dat het volume van leningen die verstrekt worden aan Belgische bedrijven nog steeds ondersteunend voor de economie is.

De historische vuistregel die stelt dat de netto schuldgraad van kmo’s en familiebedrijven maximaal 3 à 3,5 keer de EBITDA mag bedragen, blijft van toepassing. In de praktijk merken we wel dat banken kritischer worden in de analyse van de recurrente EBITDA die gehanteerd wordt in deze vuistregel, onder meer inzake de impact van stijgende energiekosten, impact van inflatie op kosten en opbrengsten …
 

Hoe omgaan met het gewijzigde financiële landschap?

Gezien de verwachte toekomstige verdere rentestijgingen, is een indekking tegen rentestijgingen door middel van renteswaps een optie die zeker aan bedrijven met significante schuldfinanciering meer stabiliteit kan bieden. Een renteswap is een financieel instrument dat gebruikt wordt om een variabele rente om te zetten in een vaste rente. De onderneming ruilt als het ware de variabele rente om met de vaste rente van de bank. Een rente-indekking gebeurt veelal slechts voor enkele leningen in de portefeuille en een gefaseerde indekking in de tijd is aan te bevelen.

Gezien de analyse van de jaarcijfers en jaarlijkse EBITDA hoogstwaarschijnlijk in meer detail zal gebeuren, is een goede en tijdige voorbereiding en toelichting van de 2022 cijfers naar banken of andere financiers toe essentieel. Tegelijkertijd zal ook in toenemende mate een kwalitatief budget voor 2023 geanalyseerd worden.

Een andere manier om de financiering van uw onderneming efficiënt en relatief goedkoop te structureren is door het optimaliseren van werkkapitaal en het maximaal financieren ervan. Dit kan enerzijds via de nauwe opvolging van het betalingsbeleid voor klanten (o.a. korting contante betaling, consequente opvolging van betalingen). Anderzijds kan een gepast voorraadbeheer en de bijhorende financiering via straight loans veel ondernemingen helpen.

Ten slotte, eens het maximum van bankfinanciering bereikt is, zijn er nog steeds tal van andere financieringsbronnen, zoals het aantrekken van extern kapitaal en het ophalen van quasi eigen vermogen of mezzanine financiering. Deze financieringsvormen zijn vaak het laatste puzzelstuk om de financiering van groei-investeringen mogelijk te maken. In de praktijk merken we dat de beschikbaarheid van deze middelen groot blijft. Ook vanuit de overheid worden heel wat financieringsformules aangereikt, bijvoorbeeld via PMV.

Bronnen:

• Nationale Bank van België
• European Central Bank: Statistical Data Warehouse & Bank Lending Survey
• Bloomberg
• Reuters
• De Tijd