Z nowym rokiem zmiana właściwości urzędów skarbowych dla JST

31 grudnia 2020 r. w Dzienniku Ustaw zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 28 grudnia 2020 r. w sprawie niektórych podatników i płatników, w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo (link do treści rozporządzenia). Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 2021 r.

Na mocy rozporządzenia JST znalazły się od 2021 r. wśród kategorii podatników i płatników o istotnym znaczeniu gospodarczym i społecznym, w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelników urzędów skarbowych innych niż właściwych miejscowo – tj. przez naczelników tzw. wyspecjalizowanych urzędów skarbowych (WUS), z których 19 jest obecnie wyznaczonych do obsługi JST. Zmiana w zakresie właściwości urzędów skarbowych dla JST podyktowana jest, według uzasadnienia do zmian, potrzebą większego zaangażowania oraz pogłębionej analizy w zakresie rozliczeń podatkowych JST. Ponadto celem zmian jest zapewnienie profesjonalnej obsługi podatnikom oraz wzrost efektywności działań Krajowej Administracji Skarbowej.

Należy zatem obecnie zwrócić uwagę na odpowiednie adresowanie korespondencji podatkowej do organów (np. deklaracji, ewidencji, wniosków, w tym ich korekt), szczególnie w przypadkach, gdy dokumentacja była przygotowana jeszcze w 2020 r. i nie została złożona w organie przed 1 stycznia 2021 r.

WUS nie będą jednak właściwe w zakresie rozliczeń JST w podatku akcyzowym, podatku od gier oraz podatku od wydobycia niektórych kopalin. Wskazujemy także, że przepisy rozporządzenia kierują do właściwości WUS podatników i płatników działających jako JST – w rozumieniu ustaw: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym oraz o samorządzie województwa, nie wskazując jednak wyraźnie, czy zmiana właściwości obejmuje także jednostki organizacyjne JST nieposiadające osobowości prawnej, jak samorządowe zakłady budżetowe czy jednostki budżetowe. Może to rodzić w naszej ocenie wątpliwości co do właściwości organów podatkowych np. w podatku dochodowym od osób prawnych dla zakładów budżetowych albo w podatku dochodowym od osób fizycznych, gdy jednostki organizacyjne występują jako płatnicy tego podatku.

Co istotne, zmiana właściwości naczelnika urzędu skarbowego nie pociąga za sobą konieczności zawiadomienia przez JST dotychczasowego lokalnego organu podatkowego – przypisanie do nowego organu następuje automatycznie.

Praktyczne wyzwania zmiany właściwości organów podatkowych

Jako praktyczne wyzwania, przed którymi staną w naszej ocenie JST w związku z omawianymi zmianami, można wskazać:

• ograniczenia w bezpośrednim kontakcie pomiędzy JST a organem podatkowym – w związku z ulokowaniem siedziby WUS przeważnie poza powiatem i gminą, w których funkcjonuje JST;
• konieczność wypracowania nowego modelu i procedur współpracy przedstawicieli JST (w tym jednostek organizacyjnych) z WUS, jak chociażby zasady przekazywania dokumentacji w trakcie czynności sprawdzających lub kontroli podatkowych, ze szczególnym uwzględnieniem terminowości i jakości udostępnianych danych; 
• ryzyko nowego (odmiennego) podejścia do niektórych zagadnień podatkowych przez nowy organ podatkowy – WUS działające zasadniczo na terenie jednego województwa mogą oczekiwać naszym zdaniem jednego „wspólnego” podejścia JST do danego zagadnienia podatkowego, co może mieć potencjalnie wpływ na zakres (szczegółowość) i częstotliwość czynności sprawdzających oraz kontroli podatkowych. WUS będą także miały dostęp do większego materiału porównawczego w stosunku do lokalnych urzędów skarbowych.

Powyższe wyzwania mogą być istotne szczególnie w tych obszarach działalności JST, w których funkcjonuje lub funkcjonowało niejednolite stanowisko organów podatkowych i sądów administracyjnych – np. zasady opodatkowania VAT: dotacji, czynności pomocy społecznej oraz czynności oświatowych w JST czy kwestia możliwości i zakresu stosowania tzw. pre-wskaźników VAT.

Istotne będzie ponadto naszym zdaniem rozstrzyganie kwestii intertemporalnych (w tym bazując na odpowiednich regulacjach Ordynacji podatkowej), jak ustalenie organu podatkowego właściwego dla celów m.in.:

• prowadzenia postepowań podatkowych (w tym nadpłatowych) i kontroli podatkowych wszczętych przed 1 stycznia 2021 r.,
• rozliczenia JPK_V7 za grudzień 2020 r. (a także dla celów korekty rozliczeń VAT za okresy przed 2021 r.) oraz dla rozliczeń w podatkach dochodowych za 2020 r., 
• wypłaty (zwrotu) nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym dla wniosków (deklaracji) złożonych przed 1 stycznia 2021 r.