Opodatkowanie VAT dotacji do projektów realizowanych przez JST

Dotychczasowe działania organów skarbowych w odniesieniu do dotacji otrzymanych przez JST

Od dłuższego czasu można zaobserwować działania władz skarbowych zmierzające do utrwalenia praktyki polegającej na opodatkowywaniu VAT dotacji otrzymywanych przez JST w celu realizacji różnego rodzaju projektów, których efekty wykorzystywane są bezpośrednio przez mieszkańców lub przedsiębiorców z obszaru danej Gminy. Potwierdza to cały szereg interpretacji indywidualnych, w których stwierdza się, że dotacja otrzymywana przez JST bezpośrednio wpływa na cenę usług realizowanych przez samorząd terytorialny na rzecz finalnych jej użytkowników, a zatem podlega opodatkowaniu VAT. Podejście to potwierdzają niektóre sądy administracyjne.

Wezwania do przekazania informacji o otrzymanych dotacjach

W ostatnim czasie organy podatkowe zwiększyły swoją aktywność na tym polu i w rosnącej liczbie przypadków JST otrzymują wezwania od władz skarbowych, których celem jest uzyskanie informacji na temat otrzymanych przez JST dotacji ze środków europejskich przeznaczonych na realizację projektów polegających w szczególności na:

• wykonaniu instalacji odnawialnych źródeł energii, w tym instalacji kolektorów słonecznych, paneli fotowoltaicznych i pomp ciepła;
• budowie przydomowych oczyszczalni ścieków;
• instalacji lub wymianie kotłów centralnego ogrzewania, na nieruchomościach należących do mieszkańców JST.

Swoją prośbę organy podatkowe uzasadniają utrwalonym stanowiskiem Dyrektora KIS, wyrażanym w wydawanych interpretacjach indywidualnych w zakresie opodatkowania kwot dotacji otrzymanych ze środków europejskich i innych na realizację powyższych projektów (np. z dnia 5 listopada 2019 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.539.2019.2.MH oraz z dnia 11 stycznia 2019 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.823.2018.2.AJ i sygn. 0111-KDIB3-1.4012.859.2018.3.JP), jak również aktualnym podejściem wybranych sądów administracyjnych (np. wyrok WSA w Lublinie z dnia 16 listopada 2018 r., sygn. I SA/Lu 518/18 oraz wyrok NSA z dnia 7 września 2018 r., sygn. I FSK 909/18).

Organy skarbowe zwykle wyznaczają 14-dniowy termin i oczekują przekazania przez JST informacji w zakresie: kwot otrzymanych dotacji, dat wpływu środków, przeznaczenia dotacji i zaliczenia bądź nie zaliczenia dotacji do podstawy opodatkowania VAT. Okres którego dotyczy wezwanie obejmuje najczęściej cały okres nieprzedawniony, w tym także rok 2014.

Konsekwencje dla JST

JST, które uzyskały w przeszłości dotację do ww. projektów i nie odprowadziły z tego tytułu podatku VAT do właściwego urzędu skarbowego oraz nie posiadają interpretacji indywidualnej, która wprost potwierdzałaby brak obowiązku rozliczenia VAT w takiej sytuacji – muszą liczyć się z ryzykiem stwierdzenia przez władze skarbowe zaległości podatkowej, a w efekcie z koniecznością zapłaty podatku VAT wraz z odsetkami. Możliwe są również sankcje na gruncie Kodeksu karnego skarbowego.

Biorąc pod uwagę powyższe, wskazane wydaje się pilne dokonanie analizy inwestycji przeprowadzonych w przeszłości pod kątem obowiązku i prawidłowości rozliczenia VAT należnego z tytułu ew. dotacji (moment ujęcia, podstawa opodatkowania, stawka). W razie zidentyfikowania uchybień w tym zakresie lub obszarów rodzących wątpliwości, co do sposobu ich rozliczenia, zasadne byłoby podjęcie dopuszczalnych na danym etapie działań zabezpieczających, w tym ew. korekty rozliczeń VAT oraz wystąpienia z wnioskiem o indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego.