Kupujesz wyroby węglowe bądź gazowe ze zwolnieniem z akcyzy?

Nowe przepisy w obszarze rejestracji dla celów akcyzy nie tylko zelektronizowały ten proces poprzez utworzenie CRPA, ale również rozszerzyły katalog podmiotów objętych obowiązkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, m.in. o podmioty zamierzające zużywać wyroby akcyzowe zwolnione od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie (paliwo lotnicze, paliwo żeglugowe, gaz LPG), nieprowadzące działalności gospodarczej, które dotychczas nie miały obowiązku rejestracji. Obowiązkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego objęto również podmioty, które prowadzą miejsce niszczenia wyrobów akcyzowych, a także podmioty zamierzające prowadzić działalność, jako pośredniczący podmiot węglowy i pośredniczący podmiot gazowy, które uprzednio obowiązane były do złożenia odpowiednio powiadomienia o zamiarze rozpoczęcia prowadzenia takiej działalności.

Zmiana przepisów w obszarze rejestracji uwypukliła wątpliwości dotyczące zakresu tegoż obowiązku, w kontekście podmiotów zużywających wyroby zwolnione ze względu na przeznaczenie. Przepisy akcyzowe bowiem nie definiują wprost, które zwolnienia z podatku akcyzowego należy traktować jako właśnie zwolnienia ze względu na przeznaczenie. Systemowo niewątpliwie za takie zwolnienia należy uznać te, dla których warunkiem jest stosowanie dokumentu dostawy oraz dokonanie zgłoszenia podmiotu zużywającego, czyli na przykład zwolnienia dla smarów, czy alkoholu częściowo skażonego.

Niemniej od jakiegoś czasu trwała dyskusja, czy zwolnienia dla wyrobów węglowych oraz wyrobów gazowych, określone odpowiednio w art. 31a oraz art. 31b ustawy, również powinny być traktowane jako zwolnienia ze względu na przeznaczenie dla celów akcyzy, skoro ustawodawca nie wskazał wprost w tych przepisach, tak jak ma to miejsce w art. 32, że mają one charakter zwolnień ze względu na przeznaczenie i warunkiem ich stosowania jest zgłoszenie statusu podmiotu zużywającego. Dopiero w nowelizacji ustawy akcyzowej z lutego 2021 r., która wprowadziła obowiązek e-DD w pewnych przypadkach transakcji wyrobami węglowymi ustawodawca użył w definicji e-DD, że zwolnienia dla wyrobów węglowych są zwolnieniami ze względu na przeznaczenie.

Ważną okolicznością dla istniejących wątpliwości okazuje się być aktualizacja formularza rejestracyjnego dla potrzeb akcyzy, udostępnionego na Portalu PUESC, która w ostatnich dniach się pojawiła. Wprowadzona została zmiana w opisie, jakie podmioty są podmiotami zużywającymi i w ten sposób wskazano na obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, jako podmiotu zużywającego dla finalnego nabywcy gazowego (dalej: „FNG”), finalnego nabywcy węglowego (dalej: „FNW”) oraz nabywcy końcowego energii przypadku zużywania wyrobów zwolnionych przez te podmioty.

Choć z literalnego brzmienia przepisów wprost nie wynika, iż zwolnienia dla wyrobów węglowych oraz wyrobów gazowych należy traktować jak zwolnienie ze względu na przeznaczenie, to z uwagi na dominujące poglądy organów, a także obecne brzmienie elektronicznego formularza rejestracyjnego dostępnego na Portalu PUESC, należy przyjąć, iż FNW oraz FNG, którzy prowadzą działalność gospodarczą i nabywają wyroby węglowe bądź wyroby gazowe ze zwolnieniem z akcyzy powinni dokonać zgłoszenia rejestracyjnego w CRPA.

Oznacza to, iż przykładowo FNW, który nabywa wyroby węglowe w zwolnieniu przeznaczone do celów opałowych w procesach mineralogicznych, elektrolitycznych i metalurgicznych oraz do redukcji chemicznej powinien dokonać zgłoszenia rejestracyjnego w CRPA, jako podmiot zużywający. Należy podkreślić, iż w przypadku podmiotów zużywających, w formularzu rejestracyjnym należy wskazać kody CN, nazwy towarów, średnie miesięczne ilości zużyć, jednostki miary oraz lokalizacje, w których dokonywane są zużycia.  Dlatego też, przed dokonaniem rejestracji jako podmiot zużywający warto jest zebrać informacje na temat zużyć wyrobów zwolnionych we wszystkich lokalizacjach podmiotu, tak by móc poprawnie wypełnić wszystkie pola zgłoszenia.

Jeśli przed lutym 2021 r. podmiot nie był zarejestrowany jako podmiot zużywający z tytułu zużywania wyrobów gazowych bądź węglowych z zastosowaniem zwolnienia, warto rozważyć złożenie czynnego żalu przy dokonywaniu zgłoszenia do CRPA.

Wypełnianie nowego zgłoszenia rejestracyjnego może przysporzyć wielu wątpliwości, gdyż jest on znaczeni bardziej rozbudowany niż zgłoszenie AKC-R. Przed rozpoczęciem wypełniania warto przeanalizować prowadzoną działalność, aby wprowadzić do formularza poprawnie dane. Niekiedy, aby zgłoszenie prawidłowo wypełnić potrzebna jest szeroka wiedza na temat wykładni przepisów akcyzowych, czy obecnego sposobu ich intepretowania. W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z doradcą.

Szerokie podejście do rozumienia pojęcia zwolnienia ze względu na przeznaczenie rodzi dalsze wątpliwości w kontekście pozostałych obowiązków formalnych nakładanych na podmioty zużywające. Przykładowo, doprecyzowania wymagałaby kwestia, które podmioty zobowiązane są do prowadzenia ewidencji wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, o której mowa w art. 138f Ustawy akcyzowej oraz kwestia obowiązku składania deklaracji kwartalnych, uregulowanego w dodanym art. 24e tejże ustawy.