EBA przypomina: instytucje finansowe w dobie COVID-19 powinny pamiętać o zasadach dotyczących ochrony konsumentów

Z komunikatu EBA wywieść można jedną myśl przewodnią: dotychczasowe zasady dotyczące ochrony konsumentów w obliczu pandemii COVID-19 nie zmieniają się. Instytucje finansowe w obecnym czasie powinny szczególnie pamiętać o obowiązujących regulacjach ochrony konsumenckiej.

Jak podkreśliła EBA, oferując tymczasowe rozwiązania związane z pandemią COVID-19, instytucje finansowe powinny działać przede wszystkim w interesie konsumentów. Podjęte rozwiązania powinny być podejmowane w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa Unii Europejskiej, jak na przykład dyrektywa w sprawie kredytu hipotecznego czy dyrektywa w sprawie kredytu konsumenckiego.

Oznacza to, że instytucje finansowe powinny podjąć działania, które zapewnią, że konsumenci otrzymają pełne informacje o proponowanych tymczasowych rozwiązaniach. W szczególności, konsumenci powinni zostać poinformowani o nowych i dodatkowych opłatach związanych z proponowanymi rozwiązaniami, a także potencjalnej sprzedaży krzyżowej. Ponadto, warunki oferowanych przez instytucje finansowe rozwiązań powinny być sformułowane w sposób przejrzysty dla konsumenta.

Zastosowanie nowych i dodatkowych opłat związanych z proponowanymi konsumentom rozwiązaniami powinno zostać rozważone przez instytucje finansowe z punktu widzenia prawa i reputacji danej instytucji finansowej.

EBA wskazała również, że skorzystanie przez konsumentów z owych tymczasowych rozwiązań nie powinno automatycznie prowadzić do przekwalifikowania pożyczki na tzw. zagrożoną ekspozycję, jak również nie powinno automatycznie prowadzić do negatywnych skutków dla wiarygodności kredytowej konsumenta.

W komunikacie EBA odrębnie odniosła się do świadczenia usług płatniczych, proponując działania zwiększające bezpieczeństwo konsumentów:

1. Zachęcenie konsumentów i sprzedawców do podejmowania niezbędnych środków sanitarnych przy dostarczaniu lub korzystaniu z terminali płatniczych przy płatnościach, które wymagają autoryzacji kodem PIN. EBA zachęca przy tym do rozważenia wszystkich dostępnych metod płatności, takich jak płatności zbliżeniowe czy zdalne.

2. Zachęcenie dostawców usług płatniczych do ułatwienia konsumentom dokonywania płatności zbliżeniowych poprzez wykorzystanie zwolnienia z silnego uwierzytelniania klienta (SCA), o którym mowa w Rozporządzeniu Delegowanym Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r., uzupełniającym dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji (art. 11).
 

Jeszcze przed wydaniem komunikatu EBA najwięksi dostawcy kart płatniczych podjęli działania, by przyśpieszyć planowane zwiększenie limitu z 50 zł na 100 zł dla płatności zbliżeniowych bez konieczności autoryzacji PIN-em (pierwotnie zwiększenie limitu planowane było m.in. na IV kwartał bieżącego roku). Obecnie rozwiązanie to jest obecnie sukcesywnie wprowadzane przez operatorów terminali płatniczych.
 

- mówi Łukasz Szymański, Radca prawny, Partner Associate w Deloitte Legal
 

3. Zwrócenie uwagi konsumentów na konieczność stosowania środków ochrony przed oszustwami i innymi rodzajami ryzyka występującymi w związku z zakupami online. EBA odsyła tutaj do dokumentu „Key tips to protect yourself when choosing online or mobile banking services”, jak również podobnych dokumentów opublikowanych przez krajowe organy nadzoru. Materiał odnoszący się do bezpieczeństwa zakupów online można znaleźć również na stronie Związku Banków Polskich.

Zaproponowane przez EBA rozwiązania odnoszą się nie tylko do zapewnienia bezpieczeństwa prawnego, ale także do bezpieczeństwa epidemiologicznego konsumentów. Instytucje finansowe powinny jak najszybciej przeanalizować aktualne procesy dostarczania usług i zweryfikować, czy wskazane w komunikacie zasady bezpieczeństwa są wdrożone w maksymalnym możliwym zakresie.

- mówi Patrycja Sikorska, Aplikant Adwokacki, Associate w Deloitte Legal