Dwa miesiące Polskiej Strefy Inwestycji

Mamy za sobą pierwsze dwa miesiące funkcjonowania Ustawy o wspieraniu nowych inwestycji, która wprowadziła nowy instrument wsparcia dla przedsiębiorców – tzw. Polską Strefę Inwestycji. Więcej o samym programie (jego założeniach, szczegółowych kryteriach i korzyściach, które daje) pisaliśmy m.in. w poprzednim wydaniu naszego newslettera. Przyszedł czas na pierwsze, wstępne wnioski.

Przede wszystkim rozbudowa istniejących zakładów

Sam program należy ocenić na pewno pozytywnie. Przede wszystkim udało się wypracować formułę, która nie dyskryminuje działających już w Polsce przedsiębiorców. Nie trzeba zatem budować nowego zakładu od podstaw (inwestycje typu greenfield), aby uzyskać wsparcie, ale również duże rozbudowy istniejących zakładów mogą liczyć na uzyskanie korzyści w formie ulgi podatkowej.

Powyższe rozwiązanie znacząco zwiększyło liczbę projektów inwestycyjnych, kwalifikujących się do wsparcia. Jednocześnie, jak pokazuje historia, wspieranie takich projektów jest bardzo istotne, gdyż to właśnie rozbudowy już istniejących zakładów wiążą się z wdrażaniem najbardziej zaawansowanych rozwiązań oraz tworzeniem dedykowanych centrów badawczych (a przecież taki był cel nowej ustawy).

Możemy zatem powiedzieć, że o ile w przypadku dotychczasowych specjalnych stref ekonomicznych (SSE) istotne było przede wszystkim tworzenie dużej liczby nowych miejsc pracy, o tyle w nowym programie kluczowe znaczenie przy uzyskaniu wsparcia mają innowacyjne technologie, działalność badawczo-rozwojowa i jakość tworzonych miejsc pracy.

Powyższe wnioski widać również w pierwszych statystykach: spośród 7 Decyzji o Wsparciu (DoW)*, jakie firma Deloitte uzyskała dla swoich klientów w ciągu pierwszych dwóch miesięcy funkcjonowania programu, tylko 1 dotyczyła inwestycji typu greenfield, podczas gdy pozostałe to inwestycje skutkujące dużym zwiększeniem mocy produkcyjnych w już istniejących zakładach.

*5 ze wspomnianych 7 Decyzji o Wsparciu uzyskanych przez Deloitte było jednocześnie pierwszymi DoW wydanymi przez dane Zarządy Stref w ramach nowego programu wsparcia
 

Wątpliwości wokół „małej klauzuli antyoptymalizacyjnej”

Niestety są też elementy, które powodują niepewność i rzutują na ogólną ocenę programu. Ciągle nie ma bowiem oficjalnych wytycznych, które określałyby jak należy interpretować tzw. małą klauzulę antyoptymalizacyjną wprowadzoną wyłącznie dla przedsiębiorców strefowych oraz korzystających z nowego instrumentu wsparcia.

Co prawda ustawodawca otwiera ulgę dla nowej grupy przedsiębiorców, ale równocześnie wskazuje, że jeśli inwestor dokonuje czynności prawnej lub powiązanych czynności prawnych przede wszystkim w celu: nabycia prawa do zwolnienia, uniknięcia opodatkowania lub uchylenia się od opodatkowania - traci prawo do tejże ulgi. Należy założyć, że odnosi się to do sytuacji wyjątkowych, przykładowo skutkujących sztucznym zawyżeniem nakładów inwestycyjnych, tym niemniej dobrze aby twórcy przepisów potwierdzili to wprost - tak, aby inwestor piszący w aplikacji, że bez ulgi nie zrealizuje danej inwestycji (zgodnie z tzw. efektem zachęty o którym mowa w przepisach o pomocy publicznej), miał pewność, że nie poskutkuje to utratą prawa do tejże ulgi.