Analizy
Pakiet przewozowy - zmiany i wątpliwości
Dalsze prace nad projektem regulacji dot. monitorowania drogowego przewozu towarów
Ekspres Akcyzowy 02/2017 | 9 lutego 2017 r.
W dniach 7 i 8 lutego 2017 r., w trakcie prac parlamentarnych, odbyło się pierwsze oraz drugie czytanie rządowego projektu ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (pakiet przewozowy), stanowiącego razem z tzw. pakietami „paliwowym” oraz „energetycznym”, kompleksową regulację mającą na celu walkę z wyłudzeniami w VAT i podatku akcyzowym. Proponowane przepisy wprowadzają na podmioty dokonujące obrotu oraz prowadzące działalność transportową w zakresie towarów wskazanych w projekcie dodatkowe obowiązki, których niewypełnienie może wiązać się z dotkliwymi sankcjami. Z perspektywy dotychczasowych prac nad projektem, widoczna wydaje się wyraźna wola ustawodawcy do uchwalenia przepisów w jak najszybszym terminie co może oznaczać dla przedsiębiorców bardzo krótki czas na dostosowanie się do nowych wymogów.
Zmiany na etapie konsultacji międzyresortowych
W stosunku do pierwotnego projektu (o którym informowaliśmy w Ekspresie Akcyzowym z dnia 6 grudnia 2016 r.), w trakcie konsultacji międzyresortowych dokonano kilku modyfikacji. System kontroli będzie w dalszym ciągu polegał na przesyłaniu przez podmioty wysyłające, odbierające oraz osoby kierujące środkami transportu raportów zawierających informacje o przewożonych towarach. Projektodawca zrezygnował jednak na tym etapie z obowiązku monitorowania przewozu przy użyciu odpowiednich lokalizatorów GPS.
Lista towarów objętych obowiązkiem monitorowania zasadniczo nie uległa zmianie, obejmując m.in. alkohol etylowy poza procedurą zwolnienia z akcyzy, paliwa silnikowe, oleje smarowe i preparaty smarowe, niektóre rozpuszczalniki i rozcieńczalniki, czy odmrażacze na bazie alkoholu. Towary wskazane pierwotnie w rozporządzeniu, zostały wprowadzone do samej ustawy. Przepisy dotyczące kar nakładanych na podmioty uczestniczące w łańcuchu dostaw nie uległy zasadniczym zmianom.
Przewidywany termin wejścia w życie ustawy został zmieniony na 1 marca 2017 r., natomiast możliwość nakładania kar na przedsiębiorców została przewidziana począwszy od 1 kwietnia 2017 r.
Wątpliwości podnoszone w trakcie obrad Komisji
W trakcie pierwszego czytania projektu, zarówno członkowie Komisji, jak i pozostali uczestnicy procesu legislacyjnego zwracali uwagę na szereg problemów mogących wynikać z projektu przepisów, w tym m.in. szybkość planowanego wprowadzenia przepisów, skutkującą brakiem możliwości efektywnego przygotowania do zmian przez przedsiębiorców; potrzeby doprecyzowania przepisów odnoszących się m.in. do braku doprecyzowania zasad zatrzymania i zwrotu środka transportu m.in. w przypadku floty będącej przedmiotem leasingu; braku różnicowania dotkliwości nakładanej kary administracyjnej, w przypadku błędu, lub omyłki, niezwiązanych z uszczupleniem dochodów budżetowych; czy braku możliwości dokonywania korekt w zgłoszeniu.
Dodatkowo, w trakcie dyskusji przedstawiciel Ministerstwa Finansów wskazywał, że poza towarami określonymi w ustawie, rozporządzenie wykonawcze będzie mogło określać inne ich rodzaje, podlegające obowiązkowi monitorowania. Spośród listy towarów które mają znaleźć się w rozporządzeniu wskazano na olej rzepakowy, nie wykluczając jednocześnie dalszego jej rozszerzania.
Pomimo, iż w obecnych zapisach projektu ustawy zrezygnowano z obowiązku stałego monitorowania przez uczestników łańcuchu dostaw przewozu przy użyciu systemów GPS przedstawiciele Ministerstwa Finansów nie wykluczyli, iż taki obowiązek będzie mógł pojawić się w późniejszym okresie.
Poprawki zgłaszane w trakcie pierwszego oraz drugiego czytania
I czytanie projektu – 7 luty
Podczas pierwszego czytania projektu ustawy, Komisja nie przychyliła się do wniosku części parlamentarzystów, dotyczącego powołania podkomisji, mającej na celu szczegółowe rozpatrzenie projektu ustawy, przechodząc tym samym do fazy głosowania nad poprawkami wniesionymi do projektu.
W trakcie głosowania, doprecyzowano, iż w przypadku towarów takich jak paliwa i ich pochodne oraz wyrobów zawierających alkohol etylowy, obowiązkowi monitorowania podlegać będą przewozy, towarów przekraczających masę brutto 500 kg lub objętość 500 l (co nie wykluczyło jednak wątpliwości m.in. w odniesieniu do towarów takich jak susz tytoniowy).
Co istotne, członkowie Komisji nie przychylili się do propozycji przedłużenia terminu wejścia w życie projektu ustawy, jak również przedłużenia okresu, od którego na przedsiębiorców będą mogły być nakładane kary za niespełnianie określonych wymogów.
II czytanie projektu – 8 luty
Drugie czytanie projektu ustawy wprowadziło jedną istotną poprawkę (która została później zatwierdzona przez komisję sejmową). Ostatecznie przychylono się do wniosków przedsiębiorców, przewidując możliwość nakładania kar za niewywiązywanie się z obowiązków wynikających z ustawy począwszy od 1 maja 2017 r. Sama ustawa ma wejść w życie 14 dni po jej ogłoszeniu.
Co dalej z pakietem przewozowym?
Mając na uwadze zaplanowany harmonogram prac sejmowych, można przypuszczać, że ostatnie, trzecie czytanie odbędzie projektu ustawy się już w piątek 10 lutego. Po trzecim czytaniu projekt trafi pod obrady Senatu, który może wprowadzić dalsze poprawki.
Proponowane zmiany w obecnym brzmieniu mogą znacząco wpłynąć na działalność licznej grupy przedsiębiorstw. Poprawna realizacja obowiązków wynikających z przepisów projektowanej ustawy może wymagać m.in. wdrożenia odpowiednich procedur i mechanizmów zarządzania ryzykiem przedsiębiorstwa, zmian w obrębie procesów logistycznych, przeprowadzenia odpowiednich szkoleń dla pracowników, czy modyfikacji postanowień umów zawieranych z podmiotami świadczącymi usługi transportowe.
Mając na uwadze dotychczasowy przebieg prac nad projektem, można zauważyć duży pośpiech ustawodawcy we wprowadzaniu proponowanych przepisów. Powyższe może skutkować koniecznością dostosowania się w krótkim czasie do nowych obowiązków przez podmioty z wielu branż gospodarki. Będziemy Państwa informować na bieżąco o dalszym przebiegu prac nad projektem.
